Son devirde TikTok, zihinsel sıhhat alanındaki yanlış bilgilerin yayılması için değerli bir yer hazırladı. Yeni bir araştırmaya nazaran, platformda paylaşılan en tanınan #mentalhealthtips (Akıl Sıhhati İpuçları) görüntülerinin yarısından fazlası yanlış yahut aldatıcı bilgiler içeriyor.
İnternet, bilgi paylaşımı ve topluluk oluşturma açısından hem şahane bir araç hem de potansiyel bir tehlike barındırıyor. Kullanıcılar, günlük hayatlarında erişemedikleri birçok insan ve bakış açısına ulaşabiliyor. Fakat birebir vakitte, yanlış bilgiler de süratle yayılıyor ve bazen yarardan çok ziyan veriyor.
The Guardian’ın haberine nazaran, uzman psikologlardan oluşan bir grup, TikTok’ta #mentalhealthtips etiketiyle paylaşılan en tanınan 100 görüntüyü inceledi. Bulgulara nazaran bu görüntülerin 52’sinde en az bir yanlış bilgiye rastlandı. Bu içeriklerde anksiyete, depresyon, bipolar bozukluk, travma ve nöroçeşitlilik üzere pek çok mevzu ele alınıyor.
İngiliz Psikoloji Derneği’nden onaylı bir psikolog olan Amber Johnston, TikTok’un insanları başarısız hissettirebileceğini ve travma ile ilgili içeriklerde yanlış yönlendirmeler yaptığını belirtti.
Araştırmacılar, görüntülerde öne çıkan dört temel yanlış bilgi temasını ortaya koydu:
1. Olağan Hislerin Hastalık Üzere Gösterilmesi: Günlük yorgunluk ya da duygusal dalgalanmalar üzere sıradan hislerin, önemli zihinsel sıhhat problemlerinin belirtileri üzere sunulması.
2. Terapötik Lisanın Yanlış Kullanımı: Bazı görüntülerde, örneğin istismar terimi, bağlamdan kopuk formda kullanılarak yanlış yönlendirmelere neden oluyordu.
3. Bilimsel Desteği Olmayan Tedavi Argümanları: Bazı kliplerde, travmanın bir saatlik bir yolla iyileştirilebileceği, kimi yiyeceklerin depresyona yol açabileceği yahut desteklerin korkuyu ortadan kaldıracağı üzere tezler yer aldı.
4. Anekdot Deliller: İçerik üreticilerin sırf kendi tecrübelerine dayanarak psikiyatri servisine yatış teklifleri paylaşmaları yahut hastane önlüğüyle görüntü çekip yanlış izlenimler uyandırmaları.
Sosyal medya ve yanlış bilgi ile mücadele
Sosyal medya platformları bu hususta hala kâfi adımlar atmakta yetersiz kalıyor. Örneğin Meta, geçen yıl ABD’de bilgi denetim programını durdurdu ve bunun yerine topluluk notları üzere kullanıcılardan gelen katkılara yöneldi.
TikTok ise “zararlı yanlış bilgileri kaldırdığını” sık sık lisana getiriyor. The Guardian’a yapılan açıklamada bir TikTok sözcüsü, uygulamanın kullanıcıların tecrübelerini paylaşmaları için bir alan sunduğunu savundu. Sözcü ayrıyeten, TikTok’un Dünya Sıhhat Örgütü ve İngiltere Sıhhat Servisi (NHS) ile iş birliği yaptığını ve “zararlı yanlış bilgilerin %98’ini kaldırdıklarını” öne sürdü.