Kişisel bilgisayar kullanıcılarının en sık karşılaştığı durumlardan biri, fanın sık sık devreye girmesi ve vakit zaman yüksek sesle çalışmasıdır. Bu durum birçok vakit olağan kabul edilse de, birtakım durumlarda bilgisayarınızda bir sorun olduğunun habercisi olabilir. Pekala bilgisayar fanı neden daima çalışır? Bu yazıda, bu sorunun teknik ve çevresel nedenlerini ayrıntılı halde ele alacağız.
1. Bilgisayar Fanı Ne İşe Fayda?
Bilgisayar fanları, işlemci (CPU), ekran kartı (GPU), sabit disk ve güç kaynağı üzere bileşenlerin ısınmasını engellemek maksadıyla sistem içindeki havayı dolaştırır. Yüksek sıcaklık, donanım performansını düşürür ve uzun vadede modüllere ziyan verebilir. Bu nedenle fanlar, ısınma başladığında otomatik olarak devreye girer.
2. Bilgisayar Fanı Neden Daima Çalışır?
• Yüksek Sistem Kaynağı Kullanımı
Arka planda çalışan çok sayıda uygulama, bilhassa yüksek işlemci kullanımı fanın daima çalışmasına neden olabilir. Tarayıcıda açık onlarca sekme, görüntü düzenleme programları, oyunlar ve ağır yazılımlar buna örnektir.
• Tozlanma ve Yetersiz Havalandırma
Bilgisayar kasasının yahut dizüstü bilgisayarların hava deliklerinin tozla tıkanması, sıcak havanın dışarı atılmasını pürüzler. Bu durumda fan daha sık ve yüksek devranda çalışarak sistemi soğutmaya çalışır.
• Termal Macun Sorunları
İşlemci ile soğutucu ortasında yer alan termal macun vakitle özelliğini kaybeder. Bu da ısı transferini zorlaştırır ve fanın daha fazla çalışmasına neden olur. Termal macunun 2-3 yılda bir yenilenmesi önerilir.
• Ortam Sıcaklığı
Özellikle yaz aylarında ortam sıcaklığının artması, bilgisayarın kendi iç sıcaklığını da yükseltir. Bu da fanların daha sık devreye girmesine neden olur.
3. Fan Daima Çalışıyorsa Ne Yapmalı?
Görev Yöneticisi’ni açarak kaynak tüketen uygulamaları tespit edin.
Bilgisayarınızı tozdan arındırın; mümkünse yılda bir kere profesyonel paklık yaptırın.
Termal macunun durumunu denetim ettirin.
Dizüstü bilgisayar kullanıyorsanız soğutucu ped kullanmayı düşünebilirsiniz.
BIOS/UEFI ayarlarında “Fan Control” özelliğini denetim edin.
İşletim sisteminizi ve şoförlerinizi aktüel tutun.
4. Bilgisayar Fanı Çok Ses Çıkarıyorsa Yapılması Gerekenler
Fanlar vakit zaman ses çıkarabilir, lakin bu ses olağanın dışına çıkıp daima yüksek bir uğultuya dönüşüyorsa, donanımsal bir sorun olabilir. Bu durumda fanın kendisi de arızalı olabilir ve değiştirilmesi gerekebilir.
Bilgisayar fanı sık çalışıyor diye endişelenmek her vakit gerekmez; lakin bu durumu göz gerisi etmek de önemli donanım sıkıntılarına yol açabilir. Üstteki tekliflerle hem bilgisayarınızın ömrünü uzatabilir hem de fan gürültüsünü minimuma indirebilirsiniz.
