Yapay et konusu büyük bir tartışma konusu. Bir kısım insan, yapay etlerin insan sıhhati için ziyanlı olacağını savunurken, bir kısım insan da, hem hayvanlara eziyet etmeden, hem de hayvan yetiştirmek için doğayı kirletmeden et yememin en saf ve etik yolunun laboratuvar etleri olacağını savunuyor.
Bu tartışmalar süredursun, ABD’de labortauvarda üretilmiş somon etleri satılmaya başlandı. Bu etin, “çiftlikte büyütülmüş somon“dan farkı ise, etini almak için canlı bir hayvan yetiştirmiyor olmak. Yalnızca hayvanın yenilebilir eti laboratuvar ortamında büyütülüyor. Böylelikle eti almak için bir canlıyı öldürmek zorunda da kalmıyorlar. Hasebiyle bu formül vejetaryenler için de bir ihtilal olabilir.
Portland, Oregon’da bulunan ünlü Kann restoranı, ABD Besin ve İlaç Dairesi (FDA) tarafından onaylanan bu laboratuvar eseri somonu menüsüne ekleyen birinci işletme oldu. Hazirandan itibaren her Perşembe akşamı hudutlu sayıda sunulan bu özel somon, önümüzdeki aydan itibaren her akşam konuklara açık olacak formda planlanıyor. Bu durum, hem restoran dünyası hem de sürdürülebilir besin teknolojileri için kıymetli bir dönüm noktası olarak bedellendiriliyor.
Çevre kirliliğine tahlil mü?
Wildtype şirketi tarafından geliştirilen bu sürdürülebilir balık eti, klasik balıkçılık prosedürlerinin yol açtığı çevresel tesirleri en aza indirmeyi hedefliyor. Biliyorusunuz balık çiftlikleri bulundukları bölgede çok büyük ölçüde atık üreterek denizin kirlenmesine sebep oluyor. Çok avlanma, deniz kirliliği ve habitat tahribatı üzere sıkıntılara yenilikçi bir tahlil sunan laboratuvar somonu, gelecekte besin tedarik zincirinde kıymetli bir yer edinebilir. Wildtype, önümüzdeki aylarda dört farklı restoranda daha eserini tanıtmayı ve böylelikle laboratuvar eti konseptini daha geniş kitlelere ulaştırmayı planlıyor.
Laboratuvar ortamında üretilen somon, hem etik tasaları azaltıyor hem de deniz ekosistemlerinin korunmasına katkıda bulunuyor. Tüketicilerin bu yeni kuşak deniz eserine nasıl reaksiyon vereceği merakla beklenirken, bu yeniliğin başka laboratuvar et eserlerinin de restoran menülerinde daha sık yer almasının önünü açabileceği düşünülüyor. Lakin elbette laboratuvar etlerinin, yani bir nevi “eti ağaçta meyve üzere yetiştirmenin” insan sıhhatine uzun vadede olumsuz tesirleri olabileceği telaşlarını lisana getirenler de az değil ve bu tartışma önümüzdeki yıllar içinde çok toz kaldıracak üzere görünüyor.
