26 Haziran 2025 13:252 kez okunduOkuma süresi: 2dk, 1sn
NASA’nın James Webb Uzay Teleskobu (JWST), Satürn büyüklüğünde olabileceği düşünülen genç bir gezegenin direkt imgesini yakaladı. Şayet doğrulanırsa, bu hem Webb’in direkt keşfettiği ilk ötegezegen olacak hem de bu teknikle şimdiye dek gözlemlenen en düşük kütleli gezegen olarak kayıtlara geçecek. Gezegenin, başka keşfedilen ötegezegenlerden 10 kat daha hafif olduğu belirtiliyor.
En “hafif” ötegezegen
Milletlerarası bir araştırma grubu, Dünya’ya yaklaşık 111 ışık yılı uzaklıktaki TWA 7 isimli 6,4 milyon yaşında genç bir kırmızı cüce yıldızın etrafında zayıf bir kızılötesi kaynak tespit etti. Bu kaynak, yıldızın etrafını saran ve daha evvel keşfedilen üç toz halkasından birindeki boşlukta yer alıyor. Işık kaynağının parlaklığı, rengi, yıldızla ortasındaki aralık ve pozisyonu, soğuk ve genç bir gezegenin teorik özellikleriyle büyük ölçüde örtüşüyor. Müşahedeler, teleskobun orta-kızılötesi aygıtı MIRI ve özel bir koronagraf yardımıyla yapıldı. Bu teknik, yıldızın parlak ışığını bastırarak yakınındaki daha sönük cisimlerin ortaya çıkmasını sağlıyor. Gelişmiş manzara sürece sistemleriyle yıldız ışığı çıkarıldığında TWA 7 yakınında sönük bir kızılötesi kaynak ortaya çıktı. Bu kaynak TWA 7 b olarak isimlendirildi.
Gezegen adayı TWA 7 b, varsayımı olarak Jüpiter’in üçte biri kütlesinde (yaklaşık 100 Dünya kütlesinde) ve yaklaşık 47°C sıcaklığında. Bulunduğu pozisyon, içinde yer aldığı toz halkasında gözlenen boşlukla örtüşüyor. Bu da onun etrafındaki diski şekillendiren bir gezegen olabileceğini düşündürüyor. Şayet bu etkileşim doğrulanırsa, birinci sefer bir ötegezegenin enkaz diskini direkt şekillendirdiği gözlemlenmiş olacak. TWA-7b, Dünya’nın Güneş’in etrafındaki yörüngesinden 52 kat daha uzak bir arada dönüyor.
Bu bulgular, James Webb Teleskobu’nun sadece uzak cihanı değil, yakın yıldızlar etrafındaki düşük kütleli gezegenleri de keşfedebilecek kapasitede olduğunu ortaya koyuyor. Önümüzdeki müşahedeler, TWA 7 b’nin hakikaten bir gezegen olup olmadığını belirlemeye ve genç gezegen sistemlerinin evrimini daha düzgün anlamamıza yardımcı olacak.