Son yıllarda yapay zekâ teknolojilerinin hayatımıza entegrasyonu sürat kazanmış durumda. Taksi çağırmadan market alışverişine, randevu takibinden içerik tekliflerine kadar birçok fonksiyonu kullanıcı ismine yerine getiren sistemler, beraberinde kıymetli bir tartışmayı da getiriyor: Kapalılık. Taşınabilir aygıtlarda bulunan yapay zekâ asistanlarının erişim müsaadeleri, kullanıcıları şahsî bilgilerinin denetimi konusunda tekrar düşünmeye zorluyor.
Bu bağlamda, Google’ın geliştirdiği Gemini asistanı, tartışmalı bir olayla tekrar gündeme oturdu. Birtakım Android kullanıcılarına gönderildiği sav edilen bir e-posta ile birlikte, Gemini’nin kullanıcı müsaadesi olmasa dahi muhakkak uygulamalara erişim sağlayabileceği öne sürüldü. Bilhassa iletileşme uygulamaları ve telefon geçmişi üzere hassas alanlarda bu çeşit bir erişim yetkisi, kapalılık konusunda önemli soru işaretlerine yol açtı.

Gemini’nin Yetki Alanı Genişliyor mu?
İddialara nazaran, 7 Temmuz prestijiyle Gemini, kullanıcıların açık isteği olmasa bile birtakım sistem uygulamalarıyla etkileşime geçebilecek. Bunlar ortasında Telefon, Bildiriler, WhatsApp ve birtakım yardımcı uygulamalar yer alıyor. Bu durum görünüşte sırf bir teknik güncelleme olsa da, aslında kullanıcıların en temel hakkı olan mahremiyeti tartışmaya açıyor.
Google tarafından yapılan hudutlu açıklamalar, kullanıcıların bu erişimi devre dışı bırakabileceğini söylese de, ilgili ayarın pozisyonu yahut fonksiyonu hakkında kâfi açıklama bulunmuyor. Ayrıyeten, kullanıcı etkileşimlerinin bir kısmının 72 saate kadar sistem tarafından saklanabildiği ve birtakım durumlarda insan moderatörlerce incelenebileceği belirtiliyor. Bu durum, yapay zekâ sistemlerinin şeffaflığına yönelik dertleri artırıyor.
Dijital Asistanların Gücü ve Sınırları
Yapay zekânın günlük ömrü kolaylaştıran tarafları inkâr edilemez. Fakat bu sistemlerin aktif çalışabilmesi için geniş bir bilgi havuzuna muhtaçlık duyduğu da biliniyor. Kullanıcıların pozisyon bilgileri, bağlantı geçmişi, tercihleri ve şahsî iletileri üzere bilgiler, yapay zekânın karar alma sürecini şekillendiriyor. Sorun şu ki, bu dataların ne vakit, nasıl ve hangi gayeyle toplandığı konusunda birden fazla vakit net bir bilgi sunulmuyor.
Yasal olarak, kullanıcı bilgilerinin işlenmesi istek prensibine dayanmalı. Fakat teknolojik gelişmelerin suratına kanunların yetişememesi, şirketlerin bu boşlukları geniş erişim yetkileriyle doldurmasına neden olabiliyor. Bu da kullanıcıların data güvenliği açısından daha kırılgan hâle gelmesine yol açıyor.
Kullanıcıların Dikkat Etmesi Gerekenler
Gemini üzere dijital asistanlar kullanılırken kullanıcıların aşağıdaki bahislere dikkat etmesi gerekiyor:
- Uygulama müsaadelerini tertipli olarak gözden geçirmek
- “Uygulama Etkinliği” ve “Kişiselleştirme” ayarlarını denetim etmek
- Gizlilik siyasetini dikkatli okumak ve şeffaf olmayan erişim taleplerini sınırlamak
- Varsayılan olarak açık gelen bilgi toplama seçeneklerini manuel olarak kapatmak
Gizliliğini önemseyen kullanıcılar için bu tıp tedbirler hayati kıymete sahip. Zira birçok kullanıcı, farkında olmadan bilgilerini yapay zekâ sistemlerinin işleyebileceği halde açık bırakabiliyor.
Yapay zekânın sunduğu kolaylıklar, teknoloji ile daha entegre bir ömür sunuyor. Lakin bu konforun bedeli olarak şahsî bilgilerin daha erişilebilir hâle gelmesi, kullanıcıların iradesi dışında alınan kararlarla zımnilik alanını tehdit edebiliyor. Google Gemini örneği, bu istikrarın hangi istikamete kaydığına dair değerli bir ikaz niteliğinde. Teknoloji geliştikçe, kullanıcı şuurunun de birebir oranda artması gerekiyor.