Güneş’e en yakın gezegen olan Merkür, pozisyonu ve sert şartları nedeniyle Güneş Sistemi’ndeki en az keşfedilmiş yerlerden biri. Şimdiye kadar yalnızca iki uzay aracı – Mariner 10 ve MESSENGER – bu gezegene ulaşabildi ve onlar da yalnızca yörüngeden müşahede yaptı. Lakin bilim insanları, Merkür hakkında yeni ipuçlarını uzayın derinliklerinden gelen kaya kesimlerinde bulmuş olabilir.
Merkür’ün Güneş’e bu kadar yakın olması, onu ziyaret etmeyi düşündüğünüzden çok daha sıkıntı hale getiriyor. Zira bir uzay aracı Merkür’e giderken yalnızca hızlanmakla kalmıyor, tıpkı vakitte Güneş’in güçlü çekiminden de kurtulmak zorunda kalıyor. Bu da çok fazla yakıt ya da uzun süren karmaşık hareketler manasına geliyor. O denli ki kimi durumlarda Plüton’a gitmek, Merkür’e gitmekten daha az güç gerektiriyor.
Ayrıca, gezegenin yüzey sıcaklıkları o kadar yüksek ki, birtakım metaller bu ortamda çarçabuk eriyebilir. Bu da bir uzay aracının oraya inmesini ve uzun mühlet çalışmasını son derece zorlaştırıyor.
Merkür’ün modülleri Dünya’ya ulaşmış olabilir mi?
Tüm bu zorluklar nedeniyle, bilim insanları gözlerini Dünya’ya düşen meteorlara çevirmiş durumda. Tıpkı Mars ya da Ay’dan geldiği düşünülen meteoritlerde olduğu üzere, Merkür’den de kopup gelen modüller olabilir. Bunun için bir asteroitin Merkür’e çarpması ve yüzeyden kopan modüllerin uzaya savrulması kâfi.
Yeni bir araştırmada incelenen Ksar Ghilane 022 (KG 022) ve Northwest Africa 15915 (NWA 15915) isimli iki meteorit, tam da bu ihtimali gündeme taşıyor. Araştırmacılar bu iki taşın, Merkür’ün yapısıyla uyumlu mineraller içerdiğini söylüyor.
Bu iki meteoritin yaşı yaklaşık 4,5 milyar yıl olarak hesaplandı. Merkür’ün yüzey yaşı ise mevcut datalara nazaran 4 ila 4,1 milyar yıl arasında. Yani bu taşlar, gezegenin şu anki yüzeyinden daha eski olabilir. Bu durum birinci bakışta çelişkili görünse de, Merkür’ün erken devir yüzeyinin daha sonra büsbütün yenilenmiş olması mümkün. Yani bu taşlar, gezegenin birinci vakitlerinden kalma derin katmanlara ilişkin olabilir.
Araştırmacılar, bu meteoritlerin hakikaten Merkür’den gelip gelmediğini şimdi kesin olarak söyleyemiyor. Fakat umutlar, 2026 yılında Merkür’e ulaşması beklenen BepiColombo uzay aracına bağlanmış durumda. Bu misyon sayesinde, gezegenin yüzey yapısı ve bileşimi çok daha net formda tahlil edilebilecek. Bu bilgiler, Dünya’ya düşen bu tıp meteoritlerin kaynağını daha kesin biçimde belirlemeye yardımcı olabilir.
Eğer bu taşların Merkür’den geldiği doğrulanırsa, bu yalnızca bilim dünyası için değil, Güneş Sistemi’nin erken devirlerini anlamamız açısından da hayli pahalı bir keşif olacak.