Türkiye’nin 4. jenerasyon nükleer reaktör geliştiren tek özel şirketi ThorAtom ile sürdürülebilir nükleer güç alanında faaliyet gösteren Fransız şirket NAAREA, nükleer erimiş tuz reaktörleri teknolojisinin ortak geliştirilmesi emeliyle güçlerini birleştirdi. İki şirket ortasındaki işbirliği mutabakatı, Güç ve Alışılmış Kaynaklar Bakanlığı’nın takviyeleriyle Ankara Sanayi Odası (ASO) ve Nükleer Sanayi Derneği (NSD) işbirliğinde düzenlenen ve Anadolu Ajansı’nın Küresel İrtibat Ortağı olduğu 11. Nükleer Santraller Doruğu (NPPES) kapsamında imzalandı.
Erimiş tuz reaktörü ortaklığı
İşbirliği kapsamında, başta Türkiye olmak üzere Avrupa, Orta Doğu ve Afrika (EMEA) bölgesinde küçük modüler reaktör (SMR) ölçeğinde erimiş tuz reaktörlerinin geliştirilmesi ve üretimi hedefleniyor. Bu reaktörler, elektrik üretimi, ısı gücü ve hidrojen üretimi üzere çok çeşitli alanlarda uygun maliyetli ve kesintisiz güç sağlamak için tasarlanacak.
Tarık Öğüt, yaptığı açıklamada Türkiye ve EMEA bölgesinde gelecek yıllarda erimiş tuz reaktörleri üretimine yönelik çalışmalar yürüteceklerini tabir etti. NAAREA CEO’su Jean-Luc Alexandre ise işbirliği mutabakatından duyduğu memnuniyeti lisana getirdi: “Erimiş tuz reaktörlerini her zamankinden daha süratli geliştirmek ve bunun anahtarı olan yakıt döngüsü üzerinde çalışmak istiyoruz.” NAAREA teknolojisi
NAAREA’nın geliştirdiği XAMR mikroreaktör, nükleer güç dalında üç değerli yeniliği bir ortaya getiriyor: erimiş tuz kullanımı, süratli nötron teknolojisi ve küçük modüler reaktör (SMR) tasarımı. Bu reaktör, atomun yüksek güç yoğunluğundan faydalanarak 40 megavat elektrik ve 80 megavat ısı gücü üretme kapasitesine sahip.
NAAREA’nın XAMR mikroreaktörü, tıpkı vakitte kullanılan nükleer atıkların yine kıymetlendirilmesine imkan veren tam kapalı yakıt döngüsüne sahip. Böylelikle radyoaktif atıkların uzun vadeli depolanması muhtaçlığı azalıyor ve sürdürülebilir güç üretimi mümkün hale geliyor.
Güvenlik açısından XAMR, atmosfer basıncına yakın ve tuz soğutmalı bir reaktör olarak tasarlandı. Suyun kullanılmaması patlama riskini ortadan kaldırırken, sıvı yakıt yapısı sayesinde güç talebine süratli cevap verebiliyor ve acil durumlarda yakıt kolay kolay boşaltılabiliyor. Bu özellikler reaktöre yüksek pasif güvenlik sağlıyor. Şirket, 2027’ye kadar birinci mikro reaktörleri üretebileceğini ve üretimi beş yıl içinde kademeli olarak artırabileceğini söylüyor.
