Haute cuisine (yüksek mutfak sanatı) artık yalnızca dünyaya ilişkin değil. Michelin yıldızlı şef Anne-Sophie Pic’in özel olarak hazırladığı menü, Fransız astronot Sophie Adenot’un Epsilon misyonu kapsamında Milletlerarası Uzay İstasyonu’na (ISS) taşınıyor. Bu eşsiz yemekler, Dünya’da hiçbir restoranda sunulmayacak.
Uzayda Yemek Yalnızca Beslenme Değil, Bir Kültür Paylaşımı
Yemek, yalnızca karın doyurmak için değil; kültürel bir tabir, bilimsel bir merak ve sanatsal bir anlatımdır. İnsanoğlu tarih boyunca yemekle toplumsal bağlar kurdu, öyküler anlattı ve duyularını harekete geçirdi. Bu gelenek artık yörüngeye taşınıyor.
Uzaya çıkan birinci insan olan Yuri Gagarin, tüp içinde karaciğer püresi ve çikolata sosu tüketmişti. Bugünün astronotları ise artık çok daha sofistike ve varlıklı menülerle karşılaşıyor.
Uzay Menü Ayrıntıları: Lezzetin Yeni Sınırları
Şef Anne-Sophie Pic’in hazırladığı uzay menüsünde hem başlangıçlar hem de ana yemek ve tatlılar yer alıyor. İşte Adenot’un ISS’ye götüreceği bonus yemeklerden kimileri:
Başlangıçlar:
Limon şekerlemeli kaz ciğeri kreması (kızarmış çörek eşliğinde)
Yengeç ve kimyon aromalı ıstakoz çorbası
Körili ve tütsülenmiş mezgit balığıyla hazırlanan yaban havucu çorbası
Pembe karabiber ve gratinli krutonlarla servis edilen soğan çorbası
Ana Yemekler:
Siyah sarımsak ve tütsülenmiş vanilya ile servis edilen kıyılmış kızarmış dana eti
Tonka fasulyesi, kremalı comté peyniri ve egzotik Voatsiperifery biberli mısır polentalı tavuk yemeği
Tatlılar:
Hindistan cevizi ve tütsülenmiş vanilya ile sütlaç
Fındık çiçeği ve kahve aromalı çikolata kreması
Bu İşbirlik Nasıl Gerçekleşti?
“Uzayda yemek yapmak büyük bir meydan okuma lakin birebir vakitte inanılmaz heyecan verici. Tadım sürecinde Sophie’nin ilham verici bir bayan olduğunu keşfettim. Bu misyonun bir modülü olmak benim için bir onur.”
Adenot ise iş birliğiyle ilgili şöyle konuştu:
“Bu buluşma büsbütün yazgının bir cilvesiydi. Birlikte çalışmayı biz seçtik. Anne-Sophie sırf olağanüstü bir profesyonel değil, birebir vakitte ilham verici bir insan. Onun menüsünü mürettebata sunacak olmak beni heyecanlandırıyor.”
Uzaya Uygun Yemek: Teknoloji ve Lezzet El Ele
ISS’ye gönderilecek besinlerin makul teknik kriterleri karşılaması gerekiyor: hafif, kırıntı bırakmayan ve en az iki yıl güçlü olmalılar. Bu nedenle yemekler ekseriyetle konserve ya da dondurularak kurutulmuş oluyor. Bu özel menü için Pic, Fransız havayolu ikram firması Servair ile çalışarak steril, esnek torbalarda yemek hazırlama prosedürleri geliştirdi.
Pic şöyle diyor:
“Uzay için yemek tasarlamak, gastronominin sonlarını zorlamak demek. Grup arkadaşlarımla birlikte bu teknik kısıtlamalara karşın lezzeti korumak için çalıştık.”
Astronotlar İçin Yemek, Bir Bağ Kurma Aracı
ISS’deki astronotların tükettikleri yemeklerin yaklaşık %10’u bu cins “bonus yiyecekler”. Bunlar, vazife arkadaşlarına kültürel bir kesim sunma ve bağ kurma fırsatı yaratıyor. Daha evvel Fransız astronot Thomas Pesquet de misal gurme yemekleri vazifelerine taşımıştı.
Adenot şöyle açıklıyor:
“Bu özel yemekleri paylaşmak, kültürümüzü anlatmak için bir davet üzeredir. Mürettebat arkadaşlarımın bu yemekleri tatma konusunda benim kadar heyecanlı olacağından eminim.”
Uzayda Besin Kültürü Evriliyor
Artık astronotlar yalnızca püre tüplerine ya da konserve yemeklere mahkûm değil. ISS’ye pizza bile gönderildi ve birtakım astronotlar uzayda kurabiye pişirmeyi denedi. Hatta özel tasarım kupalar sayesinde uzayda espresso bile içilebiliyor.
Taze meyve ve sebzeler yalnızca vazifenin başında tüketilebiliyor. Birinci defa uzayda yetiştirilen domates ise aylarca kaybolduğu için kimse tarafından yenemedi. Şimdilik uzayda kızartma yapılamasa da bunun için test evresinde makineler geliştiriliyor.
Ve merak edenler için: “dondurularak kurutulmuş astronot dondurması” diye bir şey aslında hiç var olmadı.
