Fransa, toplumsal medya platformu X hakkında siyasi manipülasyon ve yasa dışı bilgi toplama suçlamalarıyla geniş kapsamlı bir soruşturma başlattı. Paris Savcılığı tarafından yürütülen soruşturmada, şirketin algoritmalar aracılığıyla kamuoyunu yönlendirdiği ve kullanıcı datalarını yasadışı biçimde işlediği tezleri inceleniyor. Soruşturma, organize cürüm kapsamında otomatik data sürece sistemine müdahale ile organize biçimde yasa dışı data toplama suçlamalarını kapsıyor.
X platformu, siyaseti manipüle ediyor olabilir
Soruşturmayı üstlenen J3 isimli özel ünite, daha evvel de Telegram’ın kurucusu Pavel Durov’a yönelik bir operasyon yürütmüştü. Durov, gözaltına alındıktan sonra özgür bırakılmış lakin Telegram algoritmasında değişiklik yapmak ve denetim sistemleri geliştirmek zorunda kalmıştı.
O evrakta alınan tedbirler ve sürecin sonunda getirilen düzenlemeler, Fransa’nın bu tıp dijital soruşturmalarda nasıl bir çerçeve oluşturduğuna dair ipuçları vermişti. Bu bağlamda X platformuna yönelik sürecin sırf Fransa hudutlarıyla sınırlı kalmayabileceği, Avrupa Birliği genelinde yürürlükte olan Dijital Hizmetler Yasası kapsamında daha geniş çaplı kontrollerin modülü haline gelebileceği bedellendiriliyor.
X’in sahibi Elon Musk’ın bilhassa Donald Trump’ın tekrar lider seçildiği ABD seçim sürecindeki tesiri, platformun siyasi düzlemdeki rolüne dair tartışmaları artırmıştı. Musk’ın sırf ABD ile hudutlu kalmayarak birçok ülkenin içişlerine direkt yahut dolaylı müdahalelerde bulunduğu, bilhassa seçim periyotlarında algoritmik manipülasyonlar aracılığıyla toplumsal yönlendirme yaptığı öne sürülüyor. Almanya, Brezilya ve Venezuela üzere ülkelerde de misal tesirlere dair raporlar gündeme gelmişti.
Fransa’daki süreci başlatan isim, Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un partisinden milletvekili Éric Bothorel oldu. Birebir vakitte siber güvenlik alanında uzman olan Bothorel, yaptığı hata duyurusunda Elon Musk’ın X’in karar alma düzeneklerine direkt müdahale ettiğini belirtti.
Musk’ın platformu devralmasından bu yana söz çeşitliliğinin kısıtlandığını ve dijital kamusal alanın güvenliğinin zedelendiğini tabir eden Bothorel, bilhassa kutuplaştırıcı, nefret içerikli ve ırkçı paylaşımların algoritmalar tarafından sistematik biçimde öne çıkarıldığını vurguladı.
Mahkeme süreci sonunda X’in hatalı bulunması durumunda şirket yüz milyonlarca euro para cezasıyla karşı karşıya kalabilir. Ayrıyeten bu faaliyetlerde sorumluluğu bulunan kişi ya da bireylere mahpus cezası verilmesi de ihtimaller ortasında yer alıyor. Fransa’nın açtığı bu soruşturma, toplumsal medya platformlarının uzun müddettir kamuoyunda tartışma konusu olan algoritmik manipülasyonlarıyla ilgili alınan en önemli yasal adımlardan biri olarak kayıtlara geçti.
