NASA’nın James Webb Uzay Teleskobu (JWST), cihanın erken devirlerine dair yeni ve sıra dışı bir yapı keşfetti. “Sonsuzluk Galaksisi” ismi verilen bu galaksi, üstün kütleli kara deliklerin oluşumu üzerine yürütülen teorilerde kıymetli bir kırılma noktası oluşturabilecek bulgular içeriyor. Keşfedilen yapının bilhassa direkt çöküş (direct collapse) teorisini destekleyen özellikler taşıması, bilim dünyasında büyük ilgi uyandırdı.
NASA, “Sonsuzluk Galaksisi”ni keşfetti
Galaksiye “Sonsuzluk” isminin verilmesinin sebebi, formunun bir sonsuzluk sembolünü andırması. İki kompakt, kırmızı çekirdeğin etrafını saran halka yapıları, görsel olarak bu etkiyi yaratıyor. Fakat bu yapının dikkat alımlı yanı sırf görsel benzerlik değil.
Galaksinin merkezinde, iki çekirdeğin tam ortasında, dev bir gaz kütlesinin içinde yer alan bir kara delik bulunuyor. Gözlemlenen bu yerleşim, kara deliğin sonradan oraya taşınmadığını, tam da bulunduğu noktada oluştuğunu düşündürüyor. Araştırmacılar, bu oluşumun epey yakın bir geçmişte gerçekleştiğini söz ediyor.
Sonsuzluk Galaksisi’nin, iki spiral galaksinin çarpışması sonucu ortaya çıktığı bedellendiriliyor. Manzaradaki iki çekirdek bu iki galaksiye karşılık geliyor. Bu çarpışmanın merkezinde ise Güneş’in yaklaşık bir milyon katı kütleye sahip genç bir kara delik yer alıyor.
Kara delik, devasa bir gaz bulutunun içinde bulunuyor. Uzmanlar, bu yapının direkt çöküş teorisinin canlı bir örneği olabileceği görüşünde. Bu senaryoya nazaran, galaksilerin çarpışması sırasında oluşan ağır gaz düğümü, yıldız evresine geçmeden direkt çökerek muhteşem kütleli bir kara deliğe dönüşmüş olabilir.
Klasik görüş, kara deliklerin büyük yıldızların çökmesiyle oluştuğu tarafında. Lakin kozmosun şimdi genç olduğu devirlerde ortaya çıkan kimi dev kara delikler, bu klasik modelle açıklanamıyor. Bu nedenle, alternatif teorilerden biri olan direkt çöküş modeli, bu keşifle birlikte yine gündemin merkezine taşındı.
Araştırmayı yürüten grupta yer alan Prof. Pieter van Dokkum, Sonsuzluk Galaksisi’nden elde edilen dataların direkt çöküş sürecinin bu galakside gerçekleşmiş olabileceğini gösterdiğini belirtiyor. Mevcut bilgilerin süreci kesin olarak ispatlamadığını söz eden van Dokkum, birtakım rakip teorilerin ise bu müşahedeler ışığında dışlandığını söylüyor. Müşahede grubu, çalışmalarına daha yüksek çözünürlükte data elde etmek maksadıyla devam ediyor.
