Çinli bilim insanları, Ay toprağından su, oksijen ve metan üretmenin tek adımlı ve verimli bir yolunu keşfetti. Güneş ışığını kullanarak çalışan bu sistem, gelecekte Ay yüzeyinde kurulacak üslerde insan ömrünü desteklemek için gereken temel kaynakları direkt Ay’dan sağlayabilir. Bu da Dünya’dan materyal taşınmasına olan gereksinimi büyük ölçüde azaltabilir. Hem su kaynağı hem katalizör
Çin Hong Kong Üniversitesi’nden Lu Wang ve takımı geliştirdikleri metotla Ay regolitinden (yüzey toprağı) evvel güneş gücüyle su çıkardı. Akabinde, astronotların soluduğu karbondioksit ile bu suyu birleştirerek oksijen ve metan elde etti.
Araştırmada, suyun çıkarıldığı Ay toprağında bulunan ilmenit minerali tıpkı vakitte katalizör misyonu görüyor. Güneş ışığıyla 200 °C’ye kadar ısıtılan toprak, içerisindeki suyu hür bırakıyor. Akabinde karbondioksit ekleniyor ve bu şartlarda ilmenit, karbonu parçalayıp metan ve oksijen oluşmasını sağlıyor.
Bu süreç, fototermal kataliz olarak bilinen bir teknikle gerçekleştiriliyor. Grup, gerçek Ay toprağı yerine, Çin’in Chang’e 5 vazifesiyle elde edilen örnekler temel alınarak oluşturulmuş simülasyon gereçleri kullandı. Gerçek örnekler ise bilimsel kıymeti nedeniyle direkt deneylerde harcanmadı. Öte yandan bu deneylerin Ay örnekleri ve Dünya’daki kayalardan yapılan simüle örnekler kullanılarak yapıldığı belirtelim. Münasebetiyle sistemi Ay’da çalıştırmak ve ölçeklenebilir hale getirmek için daha fazla araştırma gerekiyor. Ay’ın çok sıcaklık farkları, düşük yerçekimi, ağır radyasyon ve vakum şartları süreci hayli karmaşık hale getiriyor. Ayrıyeten Ay toprağının değişken yapısının ve karbondioksit üzere kaynakların hudutlu olmasının da teknik açıdan önemli mahzurlar oluşturduğu vurgulanıyor. Tüm zorluklara karşın bu gelişme, Ay’da sürdürülebilir ömür ve kaynak idaresi için umut verici bir adım olarak bedellendiriliyor.
