Mars’tan Dünya’ya birinci kere kaya ve toprak örnekleri getirilmesini hedefleyen Mars Sample Return (MSR- Mars Örnek Getirme) misyonunda kritik bir eşik daha aşıldı. Northrop Grumman, bu tarihi vazifede kullanılacak Mars Ascent Vehicle’ın (MAV-Mars Yükselme Aracı) ikinci roket motorunu Dünya üzerinde başarıyla test etti. MAV, insanlık tarihi için bir birinci olacak. Çünkü daha evvel öbür bir gezegenden roket fırlatılmadı. Mars yüzeyinden fırlatılacak
İnsanlık tarihinin en tezli uzay misyonlarından biri olan MSR, Kızıl Gezegen’den örnek getirmek için çok etaplı bir operasyona dalış yapacak. Misyon kapsamında şu anda Mars yüzeyinde faaliyet gösteren NASA’nın Perseverance aracı, robotik kolu ve delici sistemleriyle yüzeyden kaya ve toprak numuneleri topluyor. Toplanan örnekler, özel tüplere konarak ileride alınmak üzere yüzeye bırakılıyor.
Yıllar sürecek bu planın bir sonraki adımında örnekleri toplayacak ikinci bir rover (keşif aracı) özel bir iniş aracıyla Mars’a gönderilecek. Bu yeni robot, Perseverance’ın bıraktığı tüpleri toplayarak bir kapsüle yerleştirecek. İşte bu kapsül, MAV aracılığıyla Mars yörüngesine fırlatılacak.
Yaklaşık 3 metre yüksekliğinde ve 450 kilogram (Mars’ta yaklaşık 69 kilogram) yükündeki MAV, iki kademeli katı yakıtlı roketten oluşuyor. Aviyonikler, sensörler ve yönlendirme sistemleriyle donatılan araç, saniyede 4 kilometre süratle (10 dakikada yörüngede) hareket ederek örnek kapsülünü Mars yörüngesine çıkaracak. Burada evvelden pozisyonlandırılmış öteki bir uzay aracıyla buluşacak olan kapsül, bu sayede Dünya’ya dönüş yapacak.
Geçtiğimiz günlerde yapılan statik motor testleri, bilhassa MAV’ın ikinci kademesinin performansına odaklandı. Roketin kullandığı yeni yakıt karışımının ayrıntıları paylaşılmadı fakat bunun büyük ihtimalle amonyum perklorat bazlı kompozit yakıt olduğu düşünülüyor. Bu tip yakıtlar daha evvel de Northrop Grumman’ın STAR roketlerinde kullanıldı ve uzay ortamında yüksek dayanıklılıklarıyla biliniyor. Testin dikkat çeken noktalarından biri de roketin yanma sırasında yüksek süratte dönmesiydi. Bu, roketin Mars’tan fırlatma sırasında rotasını ve istikrarını korumak için dönme stabilizasyonuna sahip olacağını gösteriyor. Bununla birlikte Mars örneklerinin Dünya’ya ne vakit getirileceği konusunda kesin bir bilgi yok. Çünkü programın maliyetli oluşu nedeniyle önemli pürüzler mevcut. Lakin her şey yolunda giderse 2030’lu yılların başı hedefleniyor.
