Son devirde gündelik hayatta çok daha yaygın biçimde kullanılmaya başlanan yapay zeka teknolojileri süratle gelişmeye devam ediyor. Neredeyse her gün bu alanda dikkat alımlı bir gelişme yaşanırken, değerli eşikler de bir bir aşılıyor. “AI Günlükleri” serimizde, önümüzdeki periyotta dünyadaki hayatı kayda paha ölçüde değiştirme potansiyeline sahip olan bu teknolojik ihtilalin gelişimini nizamlı olarak kayıt altına almaya devam ediyoruz.
Yapay Zeka Dünyasında Bu Hafta Neler Yaşandı?
Bu hafta yapay zeka dünyasının finansal gerçekliklerle yüzleşmeye başladığı bir hafta oldu. Yapay zekaya yatırım yapan pek çok şirketin en azından yakın gelecekte kayda paha bir gelir elde edemeyeceğinin anlaşılması, “AI balonu“nun patlama ihtimalini gündeme taşıdı. Bu da hem teknoloji dünyasında hem de piyasalarda bir panik havası yarattı. Yapay zeka şirketleri art planda bu finansal dertlerle boğuşuyor olsa da bu durum bu hafta da çok sayıda yeni eser ve aracın tanıtılmasına mahzur olmadı. Bu haftaya damga vuran şirketse Google oldu. İşte yapay zeka dünyasında bu haftanın öne çıkan gelişmeleri:
“AI Balonu” Patlayacak Kaygısı Kesimde Panik Yarattı
Yapay zeka şirketlerine biçilen pahanın ve bu şirketlerin öngördükleri potansiyel gelirlerin gerçeği yansıtmadığı, bu yüzden de teknoloji bölümünde finansal bir balonun oluşmakta olduğu aylardır konuşuluyordu. Bu da hem Wall Street’te, hem de Silikon Vadisi’nde tasa yaratıyordu. O telaşlar bu hafta çok daha önemli bir hâl aldı. MIT (Massachusetts Teknoloji Enstitüsü), yapay zekaya yatırım yapan şirketlerin sırf yüzde 5’inin gelir elde edebildiğini söyleyen bir rapor yayınlayınca, yapay zeka ile temaslı şirketlerin payları bir anda düşüşe geçti. Bu düşüşün yatırımcıları ürkütmesi, durumu daha da berbat hâle getirdi. O denli ki son devirde daha sık gündeme gelmeye başlayan “AI balonu”nun her an patlayabileceği tasası çok daha büyüdü. Şu anda global finans etraflarında son derece temkinli bir hava var. Zira “AI balonu”nun patlaması, yalnızca teknoloji dünyasını değil, piyasaları da altüst edebilir.
Pixel 10 Serisinin Yapay Zeka Özellikleri Dikkat Çekti
Google’ın yeni aygıtlarını tanıttığı “Made by Google” etkinliğinde eserlerin kendileri kadar onlara eşlik eden yapay zeka araçları da dikkat çekti. Birinci olarak, Pixel 10 serisindeki akıllı telefonların dahili bir yapay zeka ile geleceği ve aygıttaki pek çok yapay zeka aracının direkt telefon üzerinden çalıştırılacağı açıklandı.
Pixel 10 serisi, Magic Cue isimli dikkat cazibeli bir bilhassa geliyor. Telefonun dahili yapay zekasının ekranda olup bitenleri görmesini sağlayan bu özellik, yapay zekanın çabucak hemen her bahiste kullanıcılara yardımcı olabilmesini sağlıyor. Örneğin yapay zeka fotoğraf çekimi sırasında ekrandaki manzarayı tahlil edip, nasıl daha yeterli bir kare yakalayabileceğiniz konusunda tavsiyede bulunabiliyor.
Ayrıca Pixel 10’daki yapay zekanın aramalar sırasında simültane çeviri yapabileceği açıklandı. Örneğin İngilizce konuşan biri İspanyolca konuşan birini aradığında, karşı taraf konuşmayı yeniden o kişinin sesiyle lakin güya İspanyolca konuşuyormuş üzere duyacak. Bu özellik şimdilik hudutlu sayıda lisanı destekliyor.
Pixel 10 ile birlikte Google Fotoğraflar uygulamasına yapay zeka takviyeli yeni düzenleme özellikleri eklenecek. Kullanıcılar artık fotoğraflarını düzenlemek için sadece yazılı ya da sesli komut verebilecek. Örneğin, “arka plandaki otomobilleri kaldır” ya da “bu eski fotoğrafı onar” üzere kolay sözlerle istenen düzenlemeler otomatik olarak uygulanacak. Google, AI Tarafında Hayli Hareketli Bir Hafta Geçirdi
Google’ın yapay zeka tarafındaki duyuruları Pixel 10 serisiyle hudutlu kalmadı. Google cephesinde buna paralel olarak birkaç kıymetli bir gelişme daha yaşandı:
- Google, gerçek vakitli konuşma yeteneğine sahip yapay zeka asistanı Gemini Live için bir dizi yeni özellik duyurdu. Öne çıkan özelliklerden biri, kameranızı paylaşırken ekranda muhakkak objeleri vurgulayabilme yeteneği. Örneğin bir proje için gerçek aracı bulmaya çalışıyorsanız akıllı telefonunuzun kamerasını araçlara doğrulttuğunuzda Gemini Live, gerçek aracı ekranınızda işaretleyebilecek.
- Gemini for Home adını taşıyan yeni yapay zeka dayanaklı sesli asistanın, Ekim ayında Google Home aygıtlarına geleceği ve bu aygıtlarda Google Asistan’ın yerini alacağı duyuruldu.
- Google, kamu kurumlarına özel geliştirdiği Gemini for Government platformunu duyurdu. Şirket, yapay zeka paketini ABD’deki devlet kurumlarına neredeyse sıfır maliyetle sunarak pazardaki rekabeti kızıştırmayı hedefliyor.
- Şirket, AI Mode özelliğini 180’den fazla ülkede erişime açtığını duyurdu. Ne var ki bu 180 ülke ortasında Türkiye ve birçok Avrupa ülkesi bulunmuyor.AyrıcaAI Mode, şimdilik yalnızca İngilizce olarak sunuluyor.
DeepSeek V3.1 Çıktı
Uzun müddettir beklenen DeepSeek-R2 modelini bir türlü çıkaramayan DeepSeek, bunun yerine 685 milyar parametreye sahip yeni modeli DeepSeek V3.1’i sessiz sedasız yayınladı. Hugging Face platformu üzerinden açık kaynak kodlu halde yayınlanan DeepSeek V3.1, performans testlerinde OpenAI ve Anthropic üzere şirketlerin en üst modelleriyle baş başa bir performans sergiliyor. DeepSeek V3.1, yüzde 71,6 Aider kodlama benchmark skoru ile direkt Amerikan rakiplerine meydan okuyor. Model, yaklaşık 400 sayfalık bir kitabın muadili olan 128.000 token’a kadar bağlam işleyebiliyor ve karşılık müddetleri evvelki düşünen modelleri geride bırakıyor. Asıl yenilik ise DeepSeek’in “hibrit mimari” olarak isimlendirdiği yaklaşımda bâtın. V3.1, sohbet, mantıksal çıkarım ve kodlama işlevlerini tek bir modelde birleştirerek dengeli ve yüksek performanslı bir sistem sunuyor.
Photoshop’a İki Kıymetli Rakip Geliyor: Qwen Image Edit ve Google Nano Banana
Bu hafta, görsel düzenleme konusunda Adobe Photoshop’a alternatif olabilecek iki yeni yapay zeka aracı ortaya çıktı. Bunlardan birincisi, Alibaba’nın büsbütün fiyatsız olarak kullanıma sunduğu Qwen Image Edit oldu. Qwen Image Edit, kullanıcıların verdiği direktifler doğrultusunda görseller üzerinde oynama yapabiliyor. Şu ana kadar paylaşılan çalışmalar, Qwen Image Edit’in bilhassa görselin bütününü korurken muhakkak bir ögesini değiştirme konusunda piyasadaki en yeterli model olabileceğini gösteriyor. Kullanıcılar yapmak istedikleri değişikliği açıklamak için hem metin hem de görsel kullanabiliyor. Örneğin birkaç farklı görsel verilip buradaki ögelerin farklı bir görselde kullanılması istenebiliyor.
Bu hafta misal bir yapay zeka aracı da Google’dan geldi. Şimdilik sadece Lmarena.ai üzere platformlar üzerinden erişilebilen “nano banana” isimli model, görsel düzenleme konusunda Photoshop’a önemli bir alternatif olabilir. Zira birebir Qwen Image Edit üzere Nano Banana’nın paylaşılan birinci örnekleri de epeyce etkileyici.
Meta, Midjourney ile İştirak Kurdu
Üretken yapay zeka tarafında elini güçlendirmek isteyen bir başka şirket olan Meta ise bunun için dışarıdan yardım almaya karar verdi. Şirket, görsel ve görüntü üretme konusunda piyasadaki en uygun modellere sahip olan Midjourney ile iştirak kurduğunu açıkladı. Midjourney ile imzalanan lisans muahedesi, Meta’nın kendi eser ve hizmetlerinde Midjourney’nin yapay zeka modellerini kullanmasına müsaade verecek. Yani yakında Meta AI’ın görsel ve görüntü üretme misyonları, Midjourney’nin modelleri tarafından yerine getiriliyor olacak. YÖK’ten Herkese Açık ve Fiyatsız “Yapay Zeka Okulu”
Yükseköğretim Kurulu (YÖK), kendini yapay zeka, bilgi tahlili ve istatistik alanlarında geliştirmek isteyen tüm vatandaşlarımız için Data Tahlili Okulu’nu hayata geçirdi. Herkese açık ve ücretsiz yapay zeka okulu için müracaatlar başladı.
Veri Analizi Okulu; Marmara Üniversitesi Nüfus ve Toplumsal Araştırmalar Enstitüsü uyumunda, ODTÜ, İTÜ ve Boğaziçi Üniversitesi’nin katkılarıyla başlıyor. Eğitimler, Türkiye’nin seçkin üniversitelerinin dünya çapında tanınan hocaları tarafından çevrimiçi ortamda fiyatsız olarak verilecek. Mevzuyla ilgili ayrıntılara ilgili haberimizden ulaşabilirsiniz.
OpenAI, ChatGPT’nin Ucuz Versiyonunu Duyurdu
OpenAI, Hindistan’a özel yeni abonelik planı ChatGPT Go’yu duyurdu. Aylık 399 rupi (yaklaşık 4,57 dolar) fiyatıyla sunulan bu plan, şirketin bugüne kadar sunduğu en uygun fiyatlı seçenek olma özelliğini taşıyor.
İleride farklı bölgelere de sunulabileceği konuşulan ChatGPT Go, kullanıcıların fiyatsız versiyona kıyasla 10 kat daha fazla mesaj göndermesine ve 10 kat daha fazla görsel oluşturmasına imkan tanıyor. Ayrıyeten, karşılık müddetleri ve hafızası da daha süratli ve yeterli.
AI Kullanan Hackerlar Önemli Bir Güvenlik Sorununa Dönüşüyor
Yapay zekanın kod yazma ve küçük uygulamalar geliştirme konusunda giderek gelişmesi, hackerlara siber taarruzlarda kullanabilecekleri tehlikeli bir silah vermiş oldu. Bu hafta yayınlanan bir makale, siber güvenlik uzmanlarının AI kullanan hackerlar konusunda epeyce telaşlı olduğunu ortaya koydu. Siber güvenlik uzmanları, AI kullanan hackerların önemli bir güvenlik sorununa dönüşebileceği konusunda uyarıyor. AI araçları, milyonlarca kişiyi bir anda amatör hackerlara dönüştürebileceği üzere, hâlihazırda gelişmiş siber hücumlar düzenleyen hackerları da çok daha tehlikeli hâle getirebilir. Bilhassa kendi başına belirli başlı vazifeleri yerine getirebilen AI casusları, siber hatalıların elinde son derece tehlikeli truva atlarına dönüşebilir. Nvidia’nın Çin Sorunu Büyüyor
Nvidia’nın son haftalarda patlak veren Çin sorunu giderek büyüyor. Nvidia’dan satın aldığı H20 GPU’larında bilerek oluşturulmuş güvenlik açıkları olabileceğini fark eden Çin, Nvidia’nin yapay zeka çiplerini kara listeye aldı. Ortaya çıkan bu krizi aşıp Çin’i tekrar masaya oturtmak isteyen Nvidia ise Çin pazarına özel olarak yeni AI çipi tasarlamaya başladı. Bu yeni çipler H20’den daha güçlü olacak. Şimdiik B30A kod ismiyle anılan bu yeni AI çipi, Nvidia’nın Blackwell mimarisi kullanılarak geliştiriliyor. B30A’nın donanım ve performans ayrıntıları şimdi netlik kazanmamış olsa da Nvidia’nın amiral gemisi modeli olan B300’ün yaklaşık yarı gücünde olacağı belirtiliyor.Çünkü B300’ün bilakis B30A, tekli yonga dizaynıyla geliştiriliyor.
Runway Game Worlds
Yapay zeka ile interaktif tecrübeler oluşturan araçlara bu hafta bir yenisi daha eklendi. Yapay zeka ile görsel üretme konusunda dikkat cazibeli işler ortaya koyan Runway, bu hafta da Runway Game Worlds ismini taşıyan yeni aracını tanıttı. Runway Game Worlds, kullanıcıların yazılı direktifler vererek kendi interaktif oyunlarını oluşturmalarına imkan sağlıyor. Verilen komutlar doğrultusunda, AI ile üretilmiş metin ve görsellerden metin tabanlı bir oyun yaratabilen Game Worlds, kullanıcı tercihlerine bağlı olarak değişen bir oyun tecrübesi sunuyor.
Boston Dynamics, Atlas Robotunu Geliştirmeye Devam Ediyor
Ünlü robotik şirketi Boston Dynamics, insansı robotu Atlas’ı geliştirmeye devam ediyor. Şirket, Atlas’ın yeni yeteneklerini gösteren bir görüntü yayınladı.
Boston Dynamics, Toyota Araştırma Enstitüsü (TRI) ile iş birliği yaparak Atlas için Büyük Davranışsal Model (LBM) ismini verdikleri bir sistem geliştirdi. Bu sistem, insan aksiyonlarına ait devasa data kümeleri üzerinde eğitiliyor ve robotların gerçek dünyada karmaşık insan davranışlarını anlamasına, üretmesine ve ahenk sağlamasına yardımcı olmayı hedefliyor. LBM sayesinde daha evvel tek tek elle programlanması gereken yetenekler artık ek bir satır kod yazmadan süratlice robota kazandırılabiliyor.
