Bilim insanları, yaklaşık 1.500 yıl evvel Doğu Akdeniz’i tesiri altına alan ve kayıtlara geçen birinci pandemi olan salgının sorumlusunun bakterisinin genomunu çözmeyi başardı.
Dünyadaki birinci pandeminin kökeni ortaya çıktı
Araştırmacılar, pandemi merkezine yakın olan Ürdün’deki antik Jerash kentinde toplu mezarda, veba hastalığına yol açan Yersinia pestis mikrobu tespit etti.
Genes mecmuasında yayımlanan bulgular, patojenin Justinian Vebası’na neden olduğunu doğrulayarak uzun müddettir süren bir gizemi çözdü. MS 541–750 yılları ortasında devam eden Justinian Vebası, milyonlarca insanın vefatına yol açmış ve Bizans İmparatorluğu’nu yine şekillendirmişti; fakat bu yıkıcı pandemiye aslında neyin sebep olduğu uzun müddet tartışılmıştı.
Dolaylı birtakım deliller olsa da, sorumlu mikroba dair direkt ispat bulunamamıştı.
Güney Florida Üniversitesi’nden çalışma ortak muharriri Rays HY Jiang, “Bu keşif, Justinian Vebası’nın merkezinde Y. pestis’e dair uzun müddettir aranan kesin ispatı sunuyor” dedi.
Dr. Jiang ayrıca, “Yüzyıllar boyunca yıkıcı bir hastalığı anlatan yazılı kaynaklara güvenmek zorunda kaldık, lakin vebanın varlığına dair somut biyolojik delil eksikti. Bulgularımız bu eksik parçayı sağlıyor” diye ekledi.
Tarihi kayıtlarda, veba birinci olarak günümüz Mısır’ındaki Pelusium’da ortaya çıkıyor ve akabinde Doğu Roma İmparatorluğu’na yayılıyordu.