Araç kiralama kesiminin çatı kuruluşu Tüm Oto Kiralama ve Mobilite Kuruluşları Derneği (TOKKDER), bağımsız araştırma şirketi NielsenIQ iş birliği ile hazırladığı, 2025 yılı birinci yarı sonuçlarını içeren “TOKKDER Operasyonel Kiralama Dal Raporu”nu açıkladı. Rapora nazaran, operasyonel araç kiralama kesimi 2025 yılının birinci 6 ayında 2024 yılı sonuna nazaran yüzde 6,5 daraldı. Dalın filosunda bulunan araç adedi 235 bin 400’e gerilerken tıpkı devirde dalın etkin büyüklüğü ise 302 milyar TL oldu. 2024 yılı sonunda bölümün araç parkı 252 bin adet düzeyindeydi.
Rapora nazaran, Renault yüzde 18,6 hisse ile Türkiye operasyonel araç kiralama kesiminin en çok tercih edilen markası olmayı sürdürdü. Renault’yu yüzde 16,0 ile Fiat, yüzde 9,0 ile Toyota, yüzde 8,8 ile Volkswagen ve yüzde 8,0 ile Ford takip etti. Dalın araç parkının yüzde 46,6’sı kompakt sınıf araçlardan oluşurken, küçük sınıf araçlar yüzde 31,4 ve üst-orta sınıf araçlar yüzde 10 hisse aldı. 2025’in ikinci çeyreğinde operasyonel araç kiralama dalının filosundaki hafif ticari araçların hissesi yüzde 7,0 olarak gerçekleşti. Raporda bölümün araç parkında yer alan hibrit ve elektrikli araçların hissesinin artmaya devam etmesi dikkat çekti. Buna nazaran, bölümün araç parkının yüzde 59’luk kısmını akaryakıtlı araçlar oluştururken, dizel araçların hissesi yüzde 29,2’ye yükseldi. Hibrit ve elektrikli araçların hissesi ise yüzde 11,8’e yükseldi.
Karoser tipinde sedan açık orta lider!
TOKKDER raporunda yer alan bir diğer data ise operasyonel araç kiralama dalındaki gövde tipine nazaran araç tercih sıralamasında sedan birinciliğinin devam etmesi oldu. Bu kapsamda, sedan gövde tipine sahip araçlar yüzde 42,4 ile birinci sırada, hatchback gövde tipine sahip araçlar ise yüzde 25,9 ile ikinci sırada yer aldı. SUV araçlar ise yüzde 23 ile üçüncü sırada yer aldı. Bu araçları yüzde 0,8 ile station wagon gövde tipine sahip araçlar takip etti. Kesimin toplam araç parkının yüzde 84,4’ünü otomatik vitese sahip araçlar oluştururken, manuel vitesli araçların hissesi ise yüzde 15,6 olarak gerçekleşti.
Sektör iktisada katkı sağlamaya devam ediyor!
Operasyonel kiralama dalı 2025 yılında da iktisada değerli oranda vergi girdisi sağlamaya devam etti. Dalın yılın birinci yarısında ödediği vergi fiyatı toplamda 24,5 milyar TL’yi buldu. Dal, yılın birinci yarısında 50,7 milyar TL fiyatında araç alımı gerçekleştirdi. Bu meblağ, 2024 yılı genelinde 95,8 milyar TL düzeyindeydi. Yılın birinci yarısında operasyonel kiralama ve filo idaresinde toplam müşteri sayısı 2024 yılı sonuna nazaran yüze 12 civarında azalarak 24 bin 400 adede düştü. 2024 yılının tıpkı periyodunda bu sayı 29 bin 200 müşteriydi. Müşteri başına düşen araç sayısı ise yılın birinci yarısında 9,0 adet olarak gerçekleşerek 2024 toplamındaki 8,3 adedi geride bıraktı.
Raporu değerlendiren TOKKDER Yönetim Kurulu Lideri Özarslan A. Tangün, “Günümüzde kaynaklar, mevcut şartlar nedeniyle, hudutlu hale geldi. Bu sebeple, kaynakları mümkün olduğunca verimli kullanmak sürdürülebilirlik açısından büyük değer taşıyor. Kaynaklarını verimli kullanmak isteyen şirketler, ticari faaliyetlerinde muhtaçlık duydukları araçları temin etmek için satın alma alternatifi yerine artan oranda operasyonel kiralamayı tercih ediyor. Bu sayede öz kaynaklarını ve kredi limitlerini ana faaliyet alanlarında kıymetlendirme imkânı bulurken araç sahipliğinden kaynaklanan birçok maliyet kalemini ve riski de bertaraf etme imkânı elde etmiş oluyorlar. Sağlıklı tahlil yapan her şirketin kiralamayı tercih etmesi lazım. Kiralama dünyada da büyüyor, bizde de büyümeye devam edecektir. Şirketlerin araç parkı dikkate alındığında, kiralamanın büyümesi konusunda yüksek potansiyeli görebiliyoruz. Verimlilik, tasarruf ve risk idaresi açısından sunduğu birçok avantaja karşın, ülkemizde iş emelli kullanılan araçların lakin yaklaşık yüzde 10’u operasyonel kiralama yoluyla finanse edilmiş durumda. Avrupa Birliği ülkelerinde ise şirket araçlarının finansmanında operasyonel kiralamanın hissesi son 7 yıl içinde yüzde 48’den yüzde 57’ye çıktı. Kesimimizin büyüklüğünü olması gereken noktaya taşımak için, operasyonel kiralamanın yararlarını anlatarak milletlerarası ve büyük ölçekli mahallî şirketlerin yanı sıra KOBİ’lerin de şirket araçlarının finansmanında artan oranda operasyonel kiralama yolunu tercih etmesini sağlamamız gerekiyor” dedi.
