Dünyanın farklı köşelerinde, insanların ortalamadan çok daha uzun yaşadığı kimi bölgeler bulunuyor. Bilim insanları bu alanlara “Mavi Bölgeler” ismini veriyor.
Şimdiye kadar sırf beş bölge bu unvanı almış durumda: Japonya’nın Okinawa Adası, İtalya’nın Sardinya bölgesindeki Ogliastra, Kosta Rika’nın Nicoya Yarımadası, Yunanistan’ın İkarya Adası ve Amerika Birleşik Devletleri’nden Loma Linda kenti. Buraların ortak noktaları ise sağlıklı hayat alışkanlıkları, güçlü toplumsal bağlar, düşük gerilim seviyesi ve faal bir hayat biçimi.
Son araştırmalar, bu listeye Finlandiya’nın batısında yer alan Ostrobothnia bölgesinin de eklenebileceğini gösteriyor. Åbo Akademi Üniversitesi’nden toplumsal siyaset uzmanı Sarah Åkerman liderliğindeki grup, bölgedeki uzun hayat mühletinin dikkat alımlı olduğunu ve potansiyel bir Mavi Bölge statüsü için güçlü sinyaller verdiğini belirtiyor. Lakin bu unvanın verilmesi için daha detaylı demografik çalışmaların yapılması gerektiği de vurgulanıyor.
Araştırma kapsamında sadece Ostrobothnia değil, birebir vakitte Güney Ostrobothnia ve Åland Adası da incelendi. Her üç bölge, Finlandiya’nın küçük bir kısmını kapsasa da, kıyıya yakınlıkları nedeniyle balık tüketiminin yaygın olduğu, sağlıklı beslenme alışkanlıklarının bulunduğu yerler olarak öne çıkıyor.
Özellikle İsveççe konuşulan Ostrobothnia kısmı, yalnızca yüksek hayat beklentisiyle değil, tıpkı vakitte ileri yaştaki bireylerin toplumsal hayata faal iştirakiyle da dikkat çekiyor. Araştırmaya nazaran, bu bölgede doğan şahısların ortalama ömür müddeti 83,1 yıl. Bu, hem dünya ortalaması olan 73,1 yılın hem de Finlandiya ortalaması olan 81,6 yılın üzerinde. Ayrıyeten yaşlı nüfusun gönüllülük faaliyetlerine etkin olarak katılması, yalnızlık hissinin düşük olması ve depresyon oranlarının görece azlığı da raporda yer buluyor.
Her uzun ömür, Mavi Bölge manasına gelmiyor
Araştırmada yer alan öbür iki bölge ise Ostrobothnia kadar net bir tablo sunmuyor. Güney Ostrobothnia, uzun hayatı destekleyen bir hayat usulüne sahip olsa da, ortalama ömür açısından daha düşük kıymetlere sahip. Åland ise istatistiksel olarak en yüksek hayat mühletine ulaşsa da, toplumsal yapısı ve hayat biçimi tarafından Mavi Bölge kavramıyla tam olarak örtüşmüyor.
Bu nedenle araştırmacılar, Ostrobothnia’nın bu unvanı hak edip etmediğini belirlemek için daha fazla dataya muhtaçlık olduğunu belirtiyor. Bilhassa toplumsal, kültürel ve ekonomik faktörlerin ömür müddeti üzerindeki tesirinin daha âlâ anlaşılması gerektiği vurgulanıyor. Åkerman, “Sağlıklı yaşamakla uzun yaşamak ortasında direkt ve kozmik bir bağ kurmak her vakit mümkün değil” diyerek, uzun ömürlülüğün çok sayıda etkene bağlı olduğunu hatırlatıyor.
“Mavi Bölge” kavramı, yaklaşık 20 yıl evvel Amerikalı bir gazetecinin gözlemleriyle ortaya çıktı ve vakitle global bir hayat üslubu hareketine dönüştü. Lakin bu kavram, herkes tarafından kabul görmüş değil. Kimi bilim insanları terimi bilimsel temelden uzak bulurken, öbürleri için hala dikkate bedel bir araştırma konusu.