Türkiye’nin birinci jet motorlu uçağı HÜRJET için sertifikasyon sürecinde kıymetli bir adım geride kaldı. HÜRJET için Tasarım Tertibi Onayı (DOA) ve Üretim Tertibi Onayı (POA) dokümanları alındı. Savunma Sanayii Başkanı (SSB) Haluk Görgün, NSosyal’den yaptığı açıklamada Avrupa Havacılık Emniyeti Ajansı EASA’dan bu iki evrakın alındığını duyurdu. Uçağın sertifikalandırma ve üretim süreci için yetki elde edildi.
DOA ve POA nedir?
Tasarım Tertibi Onayı (DOA), bir şirketin uçak yahut uçak modülleri tasarlama ve bu dizaynları sertifikalandırma konusunda gerekli süreçlere, mühendislik altyapısına, kalite idare sistemine sahip olduğunu tescilleyen ve Avrupa Havacılık Emniyeti Ajansı (EASA) tarafından verilen bir yetkinlik dokümanı.
Üretim Tertibi Onayı (POA) ise tekrar EASA tarafından verilen lakin üretim tarafını kapsayan bir yetki. Bir şirketin tasarlanan kesimleri yahut uçakları memleketler arası kalite ve emniyet standartlarına uygun halde üretebileceğini gösteriyor.
HÜRJET, 2026 yılında Türk Hava Kuvvetleri’ne teslim edilerek T-38 uçaklarının ve F-5 uçaklarının yerini alacak. Türk Havacılık ve Uzay Sanayii AŞ (TUSAŞ), İspanya Hava Kuvvetleri’ne 30 adet HÜRJET teslimatı için mutabakat sağladı. İspanya’ya teslim edilecek uçaklarda Airbus iş birliği ile üretim yapılacak. HÜRJET özellikleri neler?
TUSAŞ tarafından geliştirilen HÜRJET, Türkiye’nin birinci jet motorlu uçağı oldu. TSK’nın jet tekamül eğitimlerinde kullandığı T-38 ve akrotim şovlarında kullandığı F-5 uçaklarının yerini alması için tasarlandı.
HÜRJET sınıfına nazaran gelişmiş tasarım özellikleri, yüksek performansı ve çağdaş teknolojilere sahip kokpiti ile öne çıkıyor. HÜRJET, General Electric tarafından üretilen F404 motorundan güç alıyor. Bu motor; F-117 Nighthawk, F/A-18 Hornet, F-20 Tigershark ve T-50 Golden Eagle uçaklarında da kullanılıyor. TEI, HÜRJET’e yerli motor geliştirmek için çalışmalarını sürdürüyor.
HÜRJET teknik özellikleri
- Uzunluk: 13,7 m / 44,9 ft
- Kanat Açıklığı: 9,5 m / 31,2 ft
- Yükseklik: 4,1 m / 13,5 ft
- Kanat Alanı: 25 m2 /270 ft2
- İtki: 17.700 lbf
- Menzil: 1.060 nmi
- Tırmanma Oranı: 48.500 fpm
- Servis Tavanı: 45.000 ft
- Azami Kesintisiz G: 6.3 G @ 15.000 ft
- Yük Kapasitesi: 7.500 lbs
- Azami Hız: 1,4 Mach
- G Limitleri: +8g / -3g
- Gelişmiş Jet Eğitimi
- Öncü Avcı Eğitim Uçağı
- Hafif Taarruz (Yakın Hava Desteği)
- Eğitimlerde “Red Aircraft” Görevi
- Hava Devriyesi (Silahlı ve Silahsız)
- Akrobatik Şov Uçağı
HÜRJET’in öne çıkan yetenekleri
- Yüksek AoA kontrolü
- Baş Üstü (Head-up) Göstergesi (HUD)
- Kaska Monteli Gösterge (Koşullu)
- Tam Otorite, Dijital Denetimli Uçuş Sistemi
- Gelişmiş İnsan Makine Arayüzü, F-35 ve MMU için Minimum Alışma Zamanı
- Intra & Inter Data Linki
- Gece Görüşüne Uyumlu (AJT, LIFT)
- Havada Yakıt İkmali (AJT için Kuru, LCA için Sıvı)
- Rahat İdare
- Gömülü Taktik Eğitimi ve Canlı Sanal Yapan Eğitim Sistemleri
- Otonom Operasyonlar için APU
- Hava-Hava, Hava-Yer Atış Kabiliyeti
