Arnavutluk Başbakanı Edi Rama, yaptığı açıklamada kamu ihalelerini denetleyecek dünyanın birinci yapay zeka ile oluşturulmuş hükümet bakanını atadığını duyurdu. Rama, yeni üyenin yapay zekasının ülke idaresinde “yolsuzluktan arındırılmış” bir sistem sağlayacağını belirtti. Mayıs ayında gerçekleşen seçimlerde büyük bir zafer elde eden Rama, Sosyalist Parti toplantısında tanıttığı yeni kabinesinin üyeleri ortasında “Diella” adını verdiği sanal bakanı da tanıttı. “Diella”, Arnavutçada “güneş” manasına geliyor.
Amacı yolsuzlukları önlemek
Diella, tüm kamu ihaleleriyle ilgili kararları almakla misyonlu olacak ve böylelikle her bir kamu fonunun büsbütün şeffaf ve yolsuzluktan uzak bir formda yönetileceği vurgulandı. Ocak ayında AI dayanaklı sanal asistan olarak kullanıma sunulan Diella, klâsik Arnavut kostümü giymiş bir bayan imajında tasarlanmıştı. Başlangıçta, vatandaşların resmi e-Albania platformu üzerinden doküman ve hizmetlerden yararlanmasını kolaylaştırmak hedefiyle geliştirilmişti. Resmi bilgilere nazaran, bu sanal asistan 36.600 dijital belgeyi düzenledi ve yaklaşık 1.000 hizmet sundu. Dördüncü periyot misyonuna seçilen Rama, önümüzdeki günlerde yeni kabinesini parlamentoya sunmayı planlıyor. Yolsuzlukla uğraş, bilhassa kamu idaresinde şeffaflık sağlamak Arnavutluk’un Avrupa Birliği üyeliği yolunda kritik bir kriter olarak öne çıkıyor. Başbakan Rama, 2,8 milyon nüfuslu Balkan ülkesini 2030 yılına kadar AB’ye üye yapmak maksadıyla ilerliyor.
Uzun müddettir bilim kurgu müellifleri ve teknoloji uzmanları, bir gün yapay zekanın insan idaresinden daha aktif ve tarafsız bir güç haline gelebileceğini tartışıyor. Devletlerin karmaşık bürokrasileri, yolsuzluk riskleri ve siyasi baskılar üzere faktörlerinin yapay zeka için değersiz olduğu ve böylelikle daha şeffaf ve adil kararlar alınabileceği dillendiriliyor. Elbette şimdiye kadar tüm bu niyetler teoriden öteye gidemedi. Lakin görünen o ki Arnavutluk, devlet otomasyonuna yanlışsız birinci adımı atan ülkelerden oldu.
