Apple’ın inovasyon konusunda yetersiz kaldığı yıllardır konuşulan bir mevzuydu lakin yapay zeka alanında yaşanan patlamaya kadar şirket bunu bir biçimde kompanse edebiliyordu. Ne var ki yapay zeka bir anda dalın itici gücü hâline gelince, Apple’ın bu inovasyon eksikliği çok daha büyük bir handikapa dönüştü. Şirket Apple Intelligence üzere ataklarla bu eksikliği gidermeye çalışmış olsa da bu alanda Google, Microsoft, Meta üzere rakiplerinin çok gerisinde kaldığı gerçeği yatırımcıların gözünden kaçmadı. Gerçekten bu durum paylara de yansımaya başladı. Şirketin pazar kıymeti bu yılın başından bu yana 640 milyon dolar düştü ki analistler bunda yapay zekanın büyük hissesi olduğunu düşünüyor. Bu da Apple üzerindeki baskıyı giderek arttırıyor. Tarihsel olarak baktığımızda Apple o denli çok büyük satın alımlar yapan bir şirket değil; En son 2014’te büyük ölçekli bir mutabakata imza atmış ve Beats’i satın almışlardı. Ancak analistler, Amerikalı teknoloji devinin artık bir sefer daha büyük bir satın alım yapmak zorunda olduğuna inanıyor.
Apple İnovasyon Açığını Parayla Kapatabilir Mi?
Hatırlarsanız birkaç hafta evvel gelen haberler, Apple’ın yapay zeka şirketi Perplexity’yi satın almayı düşündüğünü ortaya çıkarmıştı. Bloomberg’in aktardığı son bilgilere nazaran, Apple’ın kayda paha bir yapay zeka şirketini satın alması artık neredeyse mecburilik hâline gelmiş durumda. Zira şu anda yatırımcıların tüm odağı yapay zekaya kaymış durumda ve Apple bu alanda geri kaldığı sürece kan kaybetmeye devam edecek. Hakikaten Apple yatırımcıları ortasında da homurdanmalar başlamış durumda. Yatırımcı nezdinde oluşan bu memnuniyetsizlik, şirketi genel stratejisini değiştirip Perplexity ya da gibisi bir yapay zeka şirketini satın almaya itebilir.
Son değerleme sürecinde Perplexity’nin kıymeti 14 milyar dolar olarak belirlenmişti. Potansiyel bir muahedede Apple’ın bundan biraz daha fazla ödemesi gerekebilir. Lakin Wall Street analisti Dan Ives’ın da dikkat çektiği üzere, bunlar finansal olarak Apple’ı zorlayacak meblağlar değil. Lakin asıl soru bu türlü bir muahedenin inovasyon açığını kapatmak için kâfi olup olmayacağı. Perplexity yapay zeka alanında dikkat cazibeli işlere imza atan bir şirket olsa da OpenAI, Google, xAI üzere şirkelterle kıyaslandığında doruğa oynama ihtimali çok daha düşük. Yani aslında böyle bir satın alım da Apple’ın doruğa oynaması için tek başına kâfi olmayabilir.
Bu yüzden Perplexity ya da Anthropic üzere bir şirketin satın alınması en son tahlilden çok, daha büyük bir teşebbüsün birinci adımı olarak görülüyor. Bu türlü bir satın alımla birlikte Apple’a katılacak takım, adım adım büyütülecek yeni yapay zeka departmanının temelini oluşturabilir. Böylece Apple, son haftalarda Meta’dan gördüğümüze emsal bir atılım yapabilir. Birinci etapta kendi yapay zeka grubuyla temelleri atan Meta, son haftalarda yapay zeka alanından değerli isimleri bünyesine katarak bir anda bu alanda çok daha tezli hâle geldi. Analistlere nazaran Apple da birinci olarak Perplexity ya da gibisi bir şirketi satın alıp temeli attıktan sonra, kıymetli transferlerle bu takımı büyütebilir ve çok daha rekabetçi hâle getirebilir. Sonuçta iş daha fazla para verip rakiplerden birilerini transfer etmeye geldiğinde, Apple ile yarışabilecek çok az şirket var.
Ancak bunun başarılabilmesi için Apple idaresinin evvel inovasyon meselesiyle yüzleşmesi gerekiyor. Apple içinden gelen duyumlar, şirketin dışarıdan aldığı yapay zekaları kullanarak yoluna devam etme ihtimali üzerinde durduğunu gösteriyor. Apple yatırımcılarının giderek huysuzlanmasının esas sebeplerinden biri de Tim Cook idaresinin bu tavrı. Hakikaten Apple idaresinde kıymetli değişiklikler gerektiğini söyleyenlerin sayısı da giderek artıyor. Analistler Tim Cook’un koltuğunun şimdilik tehlikede olmadığını düşünse de tüm bu yaşananlar Cook’a dair güvensizliği arttırıyor. Günün sonunda bu da Apple’ı büyük bir satın alıma iten öbür bir sebep olabilir. Sonuçta Cook da yatırımcılarının inancını kaybetmek istemeyecektir.
