Daha evvel ABD, Çin ve Almanya üzere ülkelerde çeşitli örneklerini gördüğümüz piroliz usulüyle atık lastik geri dönüşümü, artık Türkiye’de de sürat kazanıyor. Artra Enerji, Aksaray’da bu mevzuda dikkat cazip bir projeye imza atıyor. Artra girişimiyle Aksaray Organize Sanayi Bölgesi hudutlarında, eski lastiklerin piroliz yoluyla dönüştürüleceği yeni bir geri dönüşüm tesisi kuruluyor. Yaklaşık 28 milyon TL’lik yatırımla kurulacak bu tesis, günlük ortalama 30,6 ton ömrünü tamamlamış lastiği işleyebilecek kapasiteye sahip olacak. Geri dönüşüm süreci sonunda, ekonomik pahası yüksek olan piroliz yağı, karbon siyahı, çelik tel ve gaz üzere bileşenler elde edilecek. Proje, yalnızca atık idaresi açısından değil, güç üretimi konusunda da çevreci bir tahlil sunmayı hedefliyor.
Aksaray’daki Tesiste Kullanılacak Piroliz Süreci Nasıl İşliyor?
Piroliz, organik unsurların oksijensiz ortamda yüksek sıcaklığa maruz bırakılarak parçalanması süreci olarak biliniyor. Artra Enerji’nin kuracağı tesiste bu metotla atık lastikler parçalanarak yüzde 45 oranında piroliz yağı, yüzde 35 karbon siyahı, yüzde 10 çelik tel ve yüzde 10 oranında yoğuşturulamayan gaz üretilecek.
Piroliz Yağı (13.770 kg/gün): Bu yakıt gibisi sıvı, tesisin kendi güç gereksinimini karşılamak gayesiyle elektrik üretiminde kullanılacak. Toplamda 3 MW kapasiteli güç üretimi öngörülüyor.
Karbon Siyahı (10.710 kg/gün): Boya, plastik ve lastik endüstrinde kullanılabilecek olan bu eser, birebir vakitte karbon ayak izini azaltmaya yönelik projelerde de değerlendirilebiliyor.
Çelik Tel (3.060 kg/gün): Geri dönüştürülerek metal endüstrisinde yine kullanılabilecek.
Gaz (3.060 kg/gün): Sistem içinde güç üretimine takviye maksadıyla kullanılabilecek bu gaz, tesisin sürdürülebilirlik gayelerine katkı sunuyor.
Aksaray’daki tesiste elde edilen elektrik, hem tesisin muhtaçlığını karşılayacak; muhtaçlık fazlası ise OSB trafo merkezine aktarılacak. Bu da projeyi yalnızca geri dönüşüm değil, tıpkı vakitte bir “mikro güç üretim merkezi” hâline getiriyor.
Artra Güç, Güç ve Natürel Kaynaklar Bakanlığı’nın yerli güç siyasetleriyle da örtüşen bu projenin Aksaray Organize Sanayi Bölgesi’ndeki istihdama katkı sağlayacağını ve bölgedeki atık lastiklerin etrafa ziyan vermeden kıymetlendirilmesine imkân sunacağını belirtiyor.
Türkiye’de atık lastik geri dönüşümü alanında dikkat çeken bir öteki proje de Kahramanmaraş’ta yürütülüyor. Bu tesiste piroliz prosedürüyle hem karbon siyahı hem de alternatif yakıt üretiliyor. Lakin Aksaray’daki yatırım, entegre güç üretimi kapasitesi ve tam otomasyon sistemleriyle teknik açıdan Türkiye’de bir birincisi temsil ediyor.
