ChatGPT‘nin dünya sahnesine çıkmasının üzerinden iki buçuk yıl geçmesine karşın, OpenAI hâlâ milyarlarca dolar ziyan etmeye devam ediyor. 2024 yılı prestijiyle şirketin yıllık ziyanı 5 milyar doları bulmuş durumda. Bu tabloya karşın şirketin 2029 yılına kadar 125 milyar dolarlık yıllık gelir amacı bulunuyor. Lakin bu maksat ile bugünkü mali tablo ortasındaki uçurum birçok uzmanı endişelendiriyor. Yapay zeka şirketleri yalnızca para kaybediyor
2007-2008 krizine gönderme yapan teknoloji müellifi ve eleştirmeni Ed Zitron, OpenAI ve Anthropic üzere şirketlerin “devasa zararla” çalıştığını belirtiyor ve bu yapının uzun vadede sürdürülemez olduğuna dikkat çekiyor. Şirketin bugünkü değerlemesi, gelirinin yaklaşık 30 katı seviyesinde. Bu oran, birçok yatırımcının OpenAI’ın mucizevi bir biçimde kıymetini katlayacağına dair neredeyse körü körüne inancını yansıtıyor.
Zitron’a nazaran, Wall Street’in OpenAI’a olan itimadı gerçekçi bir finansal tahlilden değil, bir çeşit “sihirli düşünce” dalgasından kaynaklanıyor. Lakin bu inancın getirdiği yük, ekosistemin tüm oyuncularını etkiliyor. Anthropic altyapısını kullanan “Cursor” isimli yapay zeka kodlama aracı geçtiğimiz haziranda 1 milyar dolara yakın yatırım almasına karşın kullanıcılarına önemli bir artırım yaptı. Artırım kararının ardında ise altyapı sağlayıcısı Anthropic’in yaptığı fiyat artışları bulunuyor.
Fiyat artışları sürdürülebilir değil
Zitron’un tabiriyle, bu tıp şirketler yüksek yatırımlara karşın ya parasız kalıyor ya da mevcut iş modellerinin sürdürülemez olduğunu fark ediyor. Fiyat artışları, işten çıkarmalar ve kullanıcı tecrübesindeki bozulmalar bu tıp krizlerin birinci belirtileri.
OpenAI da benzeri bir yol izliyor. Şirket, işletmelere yönelik “öncelikli işlem” hizmetleri için ek ücret almaya başladı. Lakin bu artışlar kârlılık için yetersiz. Çünkü CEO Sam Altman’a nazaran ChatGPT’nin haftalık 800 milyon etkin kullanıcısının büyük kısmı hala fiyatsız kullanıcılardan oluşuyor. Bu kullanıcılar için fiyatsız hizmeti fiyatlı hale getirmek de düşünülemez bir seçenek.
Üretken yapay zekayı geliştirmek ve çalışır durumda tutmak için devasa ölçekte GPU yatırımı gerekiyor. Bu hizmetler giderek daha fazla kullanılırken süreç gücü gereksinimi da artıyor. Bu artış da yeni yatırımlar doğuruyor. Yani, maliyetler düşmüyor, giderek artıyor. Görünen o ki artık sorun “fiyatlar agresif olarak artar mı” değil, “ilk kim artıracak ve ne zaman” sorusuna dönmüş durumda. Zitron bunu şöyle özetliyor: “Bu durumun Anthropic ve OpenAI’ı karlı, sürdürülebilir işletmeler haline getirecek çeşitten bir büyümeye yol açması imkansız ve bu, uzun vadede gelirleri üzerinde zıt tesir yaratacaktır.”
Salesforce’un Agentforce isimli eserinde sunduğu “sohbet başına 2 dolar” üzere sert fiyatlandırmalar, Zitron’un uyardığı tehlikenin ete kemiğe bürünmüş hali. Şirketlerin bu tıp fiyatlara razı olması mümkün değil. AI tabanlı eserlerin cazibesi, maliyet aktifliğiyle başlıyordu; artık bu avantaj süratle yok oluyor.
Başka yerlere neşter vurmak
Yapay zeka teşebbüslerinin dışında Microsoft üzere devler de yapay zekaya yatırımlar yapıyor. Bu şirketlerin ziyan etme üzere bir lüksü de bulunmuyor. Zitron’un dikkat çektiği en kıymetli ayrıntılardan biri de bu. Çünkü ona nazaran Microsoft, yapay zeka alanındaki büyümeyi sürdürebilmek için öteki ünitelerden kaynak çekmeye başladı.
Şirketin kendi hizmetlerinde güç kullanımını kısmaya ve GPU’ları yapay zeka sistemlerine tahsis etmeye yönelik iç planları bu alanda ne kadar ağır bir kaynak savaşı yaşandığını gösteriyor. Üstelik son bir yılda 15 bine yakın kişi de işten çıkartıldı.
