Yeni bir bilimsel araştırma, bebeklerin ağlama alışkanlıklarıyla ilgili uzun müddettir merak edilen bir soruya cevap veriyor: Neden birtakım bebekler basitçe sakinleşirken, kimileri uzun müddet ağlamaya devam ediyor? İsveç’teki Uppsala Üniversitesi’nde yürütülen çalışma, bu davranışların kıymetli ölçüde genetik kökenli olabileceğini ortaya koyuyor.
Araştırmada, iki ile beş aylık ortasında 998 ikiz bebek incelendi. Tek yumurta ikizleri (aynı genetik yapıya sahip) ve çift yumurta ikizleri (genetiklerinin yaklaşık yarısını paylaşan) ortasındaki farklar karşılaştırılarak, ağlama müddeti ve yatışma davranışlarında genetik ve çevresel tesirler ayrıştırılmaya çalışıldı.
Elde edilen bulgular, bilhassa beşinci ayda bebeklerin ağlama süresindeki farklılıkların yaklaşık %70’inin genetik faktörlerle bağlantılı olduğunu gösterdi. Çalışmanın baş araştırmacısı Dr. Charlotte Viktorsson, “İki aylıkken genetik tesirler ağlama davranışının %50’sini oluştururken, beş aylık olduğunda bu oran %70’e kadar çıkıyor” diyor.
Bu sonuçlar, bebeğini sakinleştirmek için her yolu deneyip tekrar de başarılı olamayan aileler için bir nebze rahatlatıcı olabilir. Zira araştırma, kimi durumlarda anne babaların tesirinin hudutlu olabileceğini gösteriyor.
Sakinleşme suratı da genetikle bağlantılı
Araştırmanın enteresan bulgularından biri de bebeklerin ne kadar çabuk sakinleştiğiyle ilgili. Beş aylık bebeklerde, bu davranıştaki farklılıkların yaklaşık %67’si genetik faktörlerle açıklanabiliyor. Lakin bu durum vakitle değişiyor. İki aylıkken çevresel tesirler daha baskınken, aylar ilerledikçe genetik faktörlerin tesiri artıyor. Viktorsson, bu gelişimin bebeklerin süratli değişen tabiatını yansıttığını ve ebeveyn müdahalelerinin bilhassa birinci aylarda daha tesirli olabileceğini belirtiyor.
Öte yandan, araştırma bebek davranışlarının büsbütün genetikle açıklanamayacağını da ortaya koyuyor. Örneğin, bebeklerin gece kaç defa uyandığı üzere faktörlerin daha çok çevresel tesirlere (örneğin uyku rutinleri, beslenme sistemi ya da odadaki ışık ve ses gibi) bağlı olduğu belirtiliyor.
Ağlayan bebeği sakinleştirmenin “formülü” var mı?
Bu bulgulara ek olarak, daha evvel Japonya’daki RIKEN Beyin Bilimi Merkezi tarafından yapılan bir öteki araştırma, ağlayan bebekleri sakinleştirmek için uygulanabilir bir usul öneriyor: Bebeği beş dakika boyunca kucakta yürütmek, akabinde beş ila sekiz dakika oturur konumda tutmak ve sonrasında beşiğe yatırmak. Bu tekniğin kısa vadede tesirli olabileceği söz edilse de, uzun vadede uyku kalitesi üzerindeki tesirleri şimdi net değil.
Özetle, bir bebeğin sık sık ağlaması ya da kolay kolay yatışmaması, ebeveynin yetersizliğiyle ilgili olmayabilir. Bilakis, bu durumun temelinde birden fazla vakit genetik faktörler yatıyor üzere görünüyor. Elbette çevresel etkenler ve ebeveyn ilgisi ehemmiyetini koruyor, lakin bu yeni bulgular, bilhassa kendini suçlayan aileler için değerli bir perspektif sunuyor.
