Bilgisayarınızın performansının beklediğiniz düzeyde olmamasının nedenlerinden biri bottleneck, yani darboğaz olabilir. Donanımlar ortasındaki sürat uyumsuzluğu olarak tanımlayabileceğimiz bottleneck, performansı olumsuz etkileyen faktörlerden biri.
Bu yazıda bottleneck’in ne olduğunu, hangi durumlarda ortaya çıktığını ve bilgisayarınızda nasıl test edebileceğinizi açıklayacağız.
Bottleneck (Darboğaz) Ne Manaya Geliyor?
Bottleneck, söz olarak “darboğaz” demektir. Bilgisayarda bir donanım kesimi başkalarına nazaran daha yavaş çalıştığında, bu durum tüm sistem performansını hudutlar. Örneğin, güçlü bir ekran kartınız olabilir ancak işlemciniz onu destekleyecek süratte değilse, ekran kartı tam kapasite çalışamaz ve darboğaz ortaya çıkar.
Darboğaza Neden Olan Faktörler Neler?
İşlemci ile ekran kartı ortasında uyumsuzluk, en sık görülen darboğaz sebebi olarak görülüyor. Ayrıyeten RAM’in yetersiz yahut düşük süratte olması, data akışını yavaşlatabilir. Depolama aygıtınız eski yahut yavaşsa, evrak yükleme ve data transferleri uzayabilir. Anakart üzerindeki data yollarının suratı da darboğaz yaratabilir.
Darboğazın Bilgisayar Performansına Tesiri Ne?
Darboğaz yaşandığında bilgisayar genel performansında düşüş görülür. Oyunlarda kare sayısı azalır, programlar daha geç açılır ya da donabilir. Görüntü düzenleme ve render süreçlerinde bekleme müddetleri uzar. Bu çeşit sıkıntıların nedenini anlamadan tahlil bulmak zorlaşır.
PC’de Darboğaz Testi Nasıl Yapılır?
Darboğazı tespit etmek için birkaç usul var. Birinci olarak Windows’un Misyon Yöneticisi ve Kaynak İzleyici araçları ile donanım kullanımlarını gerçek vakitli olarak izleyebilirsiniz. Örneğin, işlemci kullanımı %90’ın üzerindeyken ekran kartı kullanımı düşükse, işlemci darboğazı yaşanıyor demektir. Emsal biçimde, ekran kartı yüksek düzeyde kullanılıyorsa ancak işlemci düşükse, darboğaz ekran kartında olabilir. RAM yahut disk kullanımı daima yüksekse, bunlar da darboğaz belirtisidir.
Bunun dışında, MSI Afterburner üzere programlarla CPU ve GPU kullanımını grafiksel olarak takip edebilirsiniz. CPU-Z ve GPU-Z üzere araçlar donanımın ayrıntılı performans bilgilerini gösterir. Ayrıyeten çevrimiçi bottleneck hesaplayıcıları ile işlemci ve ekran kartınızın ahengini denetim etmek mümkün.
Benchmark testleri de donanım performansını ölçerek darboğaz olup olmadığını anlamanızı sağlar. Bu testlerde işlemci ve ekran kartını sınayarak hangisinin sistemi yavaşlattığını görebilirsiniz.
Darboğazı Önlemek ve Performansı Artırmak İçin Neler Yapabilirsiniz?
Donanımları istikrarlı seçmek değerli; çok güçlü bir parçayı zayıf bir kesim desteklememeli. RAM kapasitesini ve suratını artırmak bilgi akışını hızlandırır. SSD kullanımı, bilhassa yükleme müddetlerinde fark yaratır. Ayrıyeten şoför ve BIOS güncellemelerini takip etmek donanım ahengini artırır. Overclock yaparken tüm bileşenlerin uyumlu olmasına dikkat etmeniz gerekir.
Darboğaz, bilgisayar performansını olumsuz etkileyen lakin çoklukla fark edilmeyen bir sorun. Hakikat test formülleri ile hangi donanımın performansı kısıtladığını tespit etmek ve buna nazaran yükseltme yapmak, sisteminizden alabileceğiniz randımanı artıracaktır.
