Dün, ülkemiz için hayli kıymetli bir gündü. Çünkü ülke genelinde lise çağına gelmiş milyonlarca öğrenci, Liselere Geçiş Sistemi (LGS) imtihanına girdi. Âlâ bir lise eğitimi için kaide olan bu imtihan, toplamda 90 sorudan oluşuyordu.
Biz de Webtekno olarak, yapay zekânın LGS performansını ölçmeye karar verdik. Millî Eğitim Bakanlığı tarafından yayımlanan soru kitapçıklarını GPT 4o modeline yükledik ve bunları yanıtlamasını istedik. Olağan yapay zekâ, bu süreçte internet kullanamadı. Soruları büsbütün kendi bilgisiyle yanıtladı.
Peki ChatGPT’nin LGS performansı nasıldı?
ChatGPT, bu sonuçlarla hiçbir liseye giremez üzere görünüyor. Sonuçlar çok makûs diyebiliriz. Yalnızca İngilizce uygun ki bu da aslında yapay zekânın ana lisanının İngilizce olmasından kaynaklanıyor.
İşte ChatGPT’nin sözel kısım için oluşturduğu yanıt anahtarı:
Sayısal kısım için oluşturduğu karşılık anahtarı ise şöyleydi:
Gelelim ChatGPT’nin gerçek yanlış sayılarına:
| Ders | Doğru Cevap | Yanlış Cevap |
|---|---|---|
| Türkçe | 5 | 15 |
| T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük | 5 | 5 |
| Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi | 8 | 2 |
| Yabancı Lisan (İngilizce) | 10 | 0 |
| Matematik | 8 | 12 |
| Fen Bilimleri | 11 | 9 |
ChatGPT’nin yanlış yaptığı kimi sorular için yaptığı açıklamalar şöyle:
Türkçe 5. soru:
A) Eskimiş niyetler, paslanmış çivilere misal; söküp atmalıyız.
İnceleme:
“Söküp atmalıyız” sözünde neyi söküp atacağımız aşikâr değil.
“Eskimiş düşünceler” özne olabilir fakat fiiller iki obje istiyor.
Nesne eksikliği var.
Anlatım bozukluğu var.
B) Hayatın kısımlarına her vakit sıkı sıkı sarılmalı, hiçbir vakit bırakmamalısın.
İnceleme:
“Sarılmalı” ve “bırakmamalısın” fiilleri farklı öznelerde üzere kullanılmış.
Ayrıca “hayatın dalları” hem sarılınan hem de bırakılan obje lakin ikinci cümlede obje açık değil.
Yüklemle uyumsuzluk ve obje eksikliği var.
Anlatım bozukluğu var.
C) Lisanımızı gerçek bir formda konuşmalı, gerekli ihtimamı göstermeliyiz.
İnceleme:
“Dilimizi” objesi yalnızca birinci aksiyona ilişkin.
“Gerekli itinası göstermeliyiz” yüklemi ise farklı bir obje istiyor fakat verilmemiş.
Dolayısıyla cümlede birden fazla aksiyon var ve her biri başka obje ister, fakat biri eksik.
Anlatım bozukluğu var.
D) Ay, dorukların üstünde yavaş yavaş yükseldi; saatlerce balkondan seyrettik.
İnceleme:
“Ay” aslında yüklemin öznesi ve ikinci cümledeki “seyrettik” yüklemine bağlanabilecek kapalı obje olarak vazife yapabilir.
“Ay’ı seyrettik” manası rahatlıkla çıkar. Yani obje yerli yerinde ve bozukluk yok.
Bu cümlede anlatım bozukluğu yoktur.
Doğru Karşılık: D şıkkıdır.
Çünkü sırf D seçeneğinde obje eksikliği nedeniyle anlatım bozukluğu yoktur. Öteki üçünde yüklemin objesi eksik ya da meçhuldür.
Cevap anahtarına nazaran hakikat cevap C şıkkı olmalıydı.
T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük 2. soru:
A) Millîlik
Millîlik, elbette metnin dolaylı bir temasına girer lakin metnin ana vurgusu bu değil. Burada bayrak, millet, vatan üzere kavramlar yerine, kendi yolunu çizmek, taklit etmemek üzerinde durulmuş.
B) Eşitlik
Metin eşitlikle alakalı değil. Eşitlikten hiç kelam edilmiyor.
C) Özgürlük
Evet! Asıl vurgu bu.
Atatürk burada birebir şunu anlatıyor:
Bağımsız düşünmeli, kendi özgün yolumuzu çizmeliyiz, öbür ulusları taklit etmemeliyiz.
Bu; fikri bağımsızlık ve özgürlük manasına gelir.
Yani:
“Kendin ol, diğerini kopyalama.”
D) Barışçılık
Barışla ilgili hiçbir vurgu yok. Mevzu büsbütün ulusal özgünlük ve taklitçiliğin ziyanı.
Sonuç:
Doğru karşılık: C) Özgürlük
Zira Atatürk burada, bir milletin kendi kararlarını özgürce alması, diğerine özenmemesi, taklitçi olmaması gerektiğini vurguluyor.
Cevap anahtarına nazaran gerçek karşılık A şıkkı olmalıydı.
Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi 1. soru:
A) Hayır yolunda yarışılmalıdır.
Bu metnin konusu bu değil. “Yardımda yarış”tan hiç kelam edilmiyor.
B) Yardım edilenlerin onuru korunmalıdır.
Doğru yanıt bu.
Metindeki bildiri tam olarak bu:
“Ben yalnızca kepçeyim, yemeği veren diğeri.
Bu yüzden kendimi büyük görmem, onları aşağılamam.”
Bu direkt yardım edilen kişinin onurunu zedelememekle ilgilidir.
C) Uygunluk, her şeyin sahibinin Allah olduğu şuuruyla yapılmalıdır.
Bu şık da doğruya çok yakın fakat asıl vurgu bu değil. Bu, alt metindeki bir inanç bildirisi. Ancak asıl anlatılmak istenen yardım ettiklerine karşı kibirli olmamak.
D) Yararın bir kısmı gereksinim sahiplerine verilmelidir.
Metinde paylaşım oranıyla ilgili hiçbir şey söylenmemiş.
Cevap anahtarına nazaran yanlışsız cevap C şıkkı olmalıydı.
Matematik 8. soru:
ChatGPT’nin hazırladığı infografik şöyle:
Cevap anahtarına nazaran hakikat karşılık B şıkkı olmalıydı.
Fen Bilimleri 16. soru:
A) Küme numarası
Zati “grup numarası büyük olan element” denilerek bu bilgi verilmiş. Soru, buna ek olarak ne kesin olarak belirlenebilir diye soruyor. Bu nedenle bu şık esasen verilen bilgiyi tekrar ettiği için hakikat yanıt olamaz.
B) Dönem numarası
Tıpkı dönemde yer aldıkları belirtilmiş. Bu da verilen bir bilgi olduğu için yeni, kesin çıkarım değildir.
C) Element sınıfı
Soruda “grup numarası küçük olan yarı metaldir” deniyor. Küme numarası büyük olan için metal ya da ametal olma ihtimali vardır; bu nedenle sınıfını kesin olarak bilemeyiz. Yani kesin bilgi vermez, eliyoruz.
D) Atom numarası
Periyodik tabloda sağa hakikat gidildikçe atom numarası artar. Birebir dönemde küme numarası büyük olan element, soldakinden daha ileride olduğundan atom numarası katiyen daha büyüktür.
Yani küme numarası büyük olan elementin atom numarası da katidir.
Doğru karşılık: D şıkkı – Atom numarasıdır.
Kesinlikle belirlenebilecek tek şey, atom numarasının daha büyük olduğudur.
Cevap anahtarına nazaran gerçek karşılık C şıkkı olmalıydı.
Yaptığımız test, yapay zekânın kusursuz durumda olmadığını gözler önüne seriyor olması açısından dikkat alımlı. Siz siz olun imtihanlara hazırlanırken yahut ders çalışırken yapay zekânın size verdiği tüm bilgileri yanlışsız kabul etmeyin!
ChatGPT, Kim Milyoner Olmak İster? müsabakasında daha düzgün performans vermişti:
