Dünyanın en yaygın canlılarından biri olmasına karşın, Alicella gigantea ismini duyan pek az kişi vardır. Bu büyük ve soluk renkli canlı, okyanusların en derin noktalarında yaşıyor ve Dünya’nın en büyük amfipodlarından biri olarak kabul ediliyor.
Amfipodlar, kabuklu deniz canlıları ailesinin üyeleri olup, çoklukla yandan sıkıştırılmış bir beden yapısına sahipler. Alicella gigantea ise 34 santimetreye kadar büyüyebilen az bir tıp.
İlk sefer 1899 yılında tanımlanan bu dev amfipod hakkında, yaşadıkları derinliğin 3.890 ile 8.931 metre ortasında olduğu dışında pek bir şey bilinmiyor. Görünüşte az bulunan bir canlı üzere durmasına karşın, aslında derin denizlerin sıkıntı şartlarına çok uygun ahenk sağlamış bir tıp olduğu biliniyor.
Batı Avustralya Üniversitesi’nde misyon yapan araştırmacılar, Pasifik, Atlantik ve Hint Okyanusu’ndan 75 farklı bölgeden toplanan yaklaşık 200 Alicella gigantea kaydını inceledi. Bu çalışmanın sonunda, bu çeşidin dünya okyanuslarının yüzde 59’una yakın bir alanına yayıldığı ortaya çıktı. Araştırmacılar, bu bulgunun Alicella gigantea’nın aslında az değil, derin denizlerde epeyce yaygın ve geniş alanlarda yaşayan bir cins olduğunu gösterdiğini söylüyorlar.
Dünya yüzeyinin yaklaşık yüzde 71’ini kaplayan denizler, aslında en büyük ekosistemlerden biri. Alicella gigantea, “hadal kuşak” diye isimlendirilen, Dünya’nın en derin, en karanlık ve en güçlü deniz bölgelerinde hayatta kalmayı başarmış bir canlı. 2021’de yapılan DNA araştırmaları, cinsin güç tasarrufu yapmasını, açlığa dayanmasını ve yüksek basınca karşı direnç göstermesini sağlayan özel genlere sahip olduğunu ortaya koydu.
Bir öbür farklı nokta ise, bu çeşidin büyük boyutlarının tesadüf olmadığı istikametinde. Alicella gigantea’nın genetik yapısında bulunan aPKC isimli gen, kapibara üzere büyük memelilerde de bulunan ve büyüme ile güç kullanımını düzenleyen bir gen. Bu da, tıbbın büyük boyutlarının evrimsel bir ahenk olduğunu düşündürüyor. Böylelikle, derin denizlerin şiddetli şartlarında, yiyecek az olsa bile daha uzun müddet hayatta kalabiliyor.
Bu değerli bulgular, Royal Society Open Science mecmuasında yayımlanan bir çalışma ile bilim dünyasıyla paylaşıldı…
