Çağdaş savaş teknolojileri alandaki durumu süratle değiştiriyor. İsrail merkezli Rafael Advanced Defense Systems, tarihte birinci kere bir yüksek güçlü lazer silahının gerçek muharebe şartlarında düşman insansız hava araçlarını (İHA) etkisiz hale getirmek için kullanıldığını duyurdu. Bu gelişme, lazer silahlarının artık bilim kurgu evreninden çıkıp savaş alanlarında etkin rol oynamaya başladığını gösteriyor. Lazerler savaşın yeni yüzü oluyor
Askeri alanda lazer teknolojilerinin kökleri 1960’lara kadar uzanıyor. Birinci lazerin icadından kısa müddet sonra bilim insanları, bu ışık tabanlı sistemlerin muharebe potansiyelini araştırmaya başladı. Vietnam Savaşı’nın sonlarına gelindiğinde, lazerler maksat belirleyici ve ara ölçüm aracı olarak faal biçimde kullanılıyordu.
1982’deki Falkland Savaşı’nda İngiliz Kraliyet Donanması tarafından konuşlandırılan “dazzler” tipi lazerler, düşman pilotlarının görüşünü süreksiz olarak bozarak füze ve bomba isabet oranlarını düşürmeyi amaçlıyordu. Fakat bu sistemlerin direkt imha kabiliyeti bulunmuyordu.
Bugün gelinen noktada, İsrail ordusu tarihte birinci sefer direkt yok edici güce sahip bir yüksek güçlü lazer sistemini savaşta kullandı. Bu sistemle şimdiye dek 40’tan fazla İHA’yı etkisiz hale getirildiği belirtildi. Akına uğrayan İHA’ların kanatlarının adeta yakılarak etkisiz hale getirildiği belirtiliyor. Bu, lazerlerin artık sadece pasif savunma değil, direkt atak ögesi olarak kullanılabileceğini ispatlıyor. İsrail Savunma Bakanlığı iki farklı lazer sisteminin sabit kanatlı İHA’ları direkt maksat alarak kanatlarını kesip düşürdüğünü gösteren imajları de kamuoyuyla paylaştı.
Angajmanın tam olarak nerede ve ne vakit gerçekleştiği açıklanmadı. Fakat operasyonun, İsrail’in “Demir Kılıçlar” (Swords of Iron) harekatı kapsamında Gazze ve Mısır hudutlarına yakın bölgelerde Hizbullah’a karşı gerçekleştiği kestirim ediliyor.
Kullanılan silah Demir Işın mı?
İsrail’in bu alandaki en dikkat alımlı projesi olan Demir Işın (Iron Beam) sistemi, şu anda İsrail Hava Kuvvetleri’ne bağlı Hava Savunma Komutanlığı tarafından alana entegre edilme sürecinde. Kullanılan lazer sisteminin bu 100 kilowatt gücündeki Demir Işın olup olmadığı kesin olarak doğrulanmasa da, kelam konusu sistemin 7-10 kilometrelik menziliyle bu tıp tehditleri bertaraf edebilecek kapasitede olduğu açıklanmıştı. Aralık 2022’de Rafael ve Lockheed Martin, Iron Beam projesine dayalı bir lazer savunma sistemi kurmak için ortak bir gayret gösterdiklerini duyurmuştu.
İnanılmaz bir maliyet avantajı var
Geleneksel hava savunma sistemlerine kıyasla lazer silahları son derece düşük maliyetli. Örneğin İsrail’in Demir Kubbe (Iron Dome) sistemi, her füze fırlatışında 50.000 ila 100.000 dolar ortasında maliyete yol açıyor. Buna karşılık lazer sistemleri birkaç dolarlık elektrik gücüyle amaç imha edebiliyor.
Bu ekonomik avantaj, bilhassa düşük maliyetli ve çok sayıda gönderilen İHA’lara karşı lazerlerin cazibesini artırıyor. Fakat lazerlerin her sıkıntıya deva olmadığı da vurgulanıyor. Hava şartlarına hassaslık, eşzamanlı birden fazla gayeye karşı yetersizlik ve yüksek süratli roketlere karşı aktifliğin düşük olması üzere sınırlamalar mevcut.
