Türkiye otomotiv kesimi değerli vergi düzenlemeleriyle karşı karşıya. Yerli üretimi korumak ve cari açığı azaltmak gayesiyle binek arabalara uygulanan Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) matrah ve oranları yine düzenlendi.Yapılan bu düzenlemeler, tüketici tercihleriyle birlikte dalın üretim ve yatırım planlarında da değişimlere neden olabilir. Bilhassa elektrikli ve hibrit araçlara ait güncellemeler, otomotiv dalının geleceğine dair kıymetli işaretler sunuyor. Önümüzdeki periyotta bu vergi siyasetlerinin piyasa dinamikleri üzerindeki tesiri yakından takip edilecek.
Yeni Yetkiler ve Güncellenen Matrahlar
Yasayla birlikte, 2010 ve sonrası model araçlarda motor silindir hacmi, menzil ve batarya kapasitesi üzere özelliklere nazaran farklı ÖTV oranları belirleme yetkisi Cumhurbaşkanına tanındı. Bu yetki, piyasa şartlarına ve teknolojik gelişmelere daha süratli ahenk sağlanmasına imkan tanıyacak. Bunun yanı sıra, binek arabalarda uygulanan ÖTV matrahları da yenilendi.
Düzenlemenin dikkat çeken bir öteki noktası ise lüks arazi araçlarına yönelik oldu. Lüks arazi araçlarında ÖTV oranları önemli oranda artırılırken, kamyonet ve panelvan üzere belli ticari araçların ÖTV’si ise yüzde 4’ten yüzde 50’ye çıkarıldı. Bu düzenleme, kelam konusu araç kümesinde kıymetli bir vergi yükünün artması demek.
Yerli ve İthal Lüks Araçlarda ÖTV Oranları
Yeni Cumhurbaşkanı Kararı ile temel amaç yerli üretimi teşvik etmek ve cari açığı azaltmak. Bu çerçevede, yerli üretim binek arabalarda ÖTV oranları 5 ila 10 puan düşürülürken, ithal lüks binek arabalarda ise 10 ila 20 puan artırıldı.
Bu uygulama, tüketicilerin yerli araçlara yönelmesini teşvik etmeyi ve lüks ithal araç talebini azaltmayı amaçlıyor.
Elektrikli ve Şarjlı Hibrit Araçlarda Güncellenen ÖTV Oranları
Çevre dostu teknolojilere sahip elektrikli araçlarda ÖTV oranları daha evvel yüzde 10, 40, 50 ve 60 formundaydı. ÖTV matrah sonlarının yükseltilmesiyle birlikte, her kademedeki oranlar 15 puan artırıldı. Bunun sonucunda, elektrikli araçların ÖTV oranları yüzde 25, 55, 65 ve 75 düzeylerine ulaştı. Bu artış, elektrikli araç pazarında kıymetli bir değişim yaratabilir.
Plug-in hibrit araçlarda da tıpkı oranda bir artış gerçekleştirildi. Evvelden yüzde 30, 60 ve 70 olan ÖTV oranları, yapılan yeni düzenlemeyle sırasıyla yüzde 45, 75 ve 85 düzeylerine çıkarıldı.
Düzenlemenin Mümkün Etkileri
Bu ÖTV düzenlemesi, hem yerli hem de ithal araçların fiyatlarını direkt etkileyerek piyasada değişimlere yol açacak. Fiyatların yerli binek arabalarda düşmesi beklenirken, ithal lüks araçlar ile elektrikli ve hibrit modellerde değerli oranda artış görülecek. Bu adım, devletin yerli otomotiv üretimine verdiği takviyesi açıkça gösteriyor. Cari açığın azaltılması amacı doğrultusunda ithalatı kısıtlamak ve yerli üretimi desteklemek makroekonomik istikrar açısından büyük değer taşıyor. Elektrikli ve hibrit araçlarda artan ÖTV oranları, etraf dostu ulaşım teknolojilerinin benimsenme suratını yavaşlatabilir. Yeni düzenlemenin tüketici tercihleri ve dalın yatırım planları üzerindeki tesirleri önümüzdeki periyotta daha net görülecek.
