2024 yılı teknoloji devleri için kolay geçmiyor. Japonya’nın akabinde artık de İngiltere, Google’a yönelik önemli kısıtlamalar getirmeyi gündemine aldı. Japonya geçtiğimiz Nisan ayında, Google’ı Android telefon üreticilerini kendi arama ve tarayıcı uygulamalarını evvelden yüklemeye zorlamakla suçlayarak harekete geçmişti. Bu defa Birleşik Krallık Rekabet ve Piyasalar Otoritesi (CMA), kullanıcı alışkanlıklarını değiştirebilecek yeni taleplerle sahneye çıktı.
CMA, İngiltere’deki internet kullanıcılarının hangi arama motorunu kullanacaklarına kendilerinin karar verebilmesini sağlamak istiyor. Bu doğrultuda, birinci kere bir Android aygıt ya da Chrome tarayıcısı kullananlara “seçim ekranı” sunulması öneriliyor. Bu ekran, kullanıcıya Google dışında alternatif arama motorlarını – hatta ChatGPT üzere yapay zeka tabanlı çözümleri – seçme imkanı tanıyacak.
Amaç, Google’ın varsayılan ayarlarını dayatma alışkanlığını kırmak ve başka arama hizmetlerine gerçek bir rekabet bahtı sunmak. Bu gayeye ulaşmak için CMA, Google’a “stratejik pazar oyuncusu” etiketi vermeyi planlıyor. Bu özel tarif, kurumun Google’a karşı daha katı düzenlemeler uygulamasını mümkün kılacak.
Bu atılım, bilhassa büyük teknoloji şirketlerinin pazar gücünü sınırlamak için hazırlanan yeni dijital piyasa düzenlemeleri kapsamında bedellendiriliyor. CMA’nın bu etiketi resmi olarak verip vermeyeceğine ait kararın 13 Ekim’e kadar açıklanması bekleniyor.
Google, yalnızca İngiltere’de değil, ABD’de de emsal baskılarla karşı karşıya. Şirket, Amerika’da yürütülen antitröst davası sonucunda Chrome tarayıcısını elden çıkarmak zorunda kalabilir. Bu ihtimalin, bilhassa OpenAI üzere firmalar tarafından yakından takip edildiği biliniyor. Hatta OpenAI yöneticileri, Google Chrome satılırsa satın almayı düşünebileceklerini lisana getirmişti.
CMA’dan daha fazla şeffaflık talebi
Eğer Google’a “stratejik pazar oyuncusu” statüsü verilirse, CMA’nın diğer talepleri de devreye girecek. Bunlardan kimileri şöyle:
- Adil arama sıralaması: Google’ın arama sonuçlarında rakiplerini haksız yere geri plana atmaması isteniyor.
- İçerik kullanımı şeffaflığı: Google’ın haber yayıncılarının içeriklerini yapay zekâ modellerini eğitmekte nasıl kullandığına dair daha fazla bilgi vermesi talep ediliyor.
- Veri taşınabilirliği: Kullanıcıların isterlerse geçmiş arama datalarını diğer bir platforma basitçe aktarabilmeleri için yeni kurallar gündeme gelebilir.
Google ise CMA’nın açıklamalarını, Birleşik Krallık’taki işlerini önemli biçimde etkileyecek bir tehdit olarak görüyor. Şirketin rekabet yöneticisi Oliver Bethell, bu tıp sıkı düzenlemelerin, Google’ın İngiltere’de yeni eser ve hizmetleri sunma suratını düşürebileceğini söz ediyor.
