Kaspersky, Mayıs 2024 ile Nisan 2025 ortasındaki devri kapsayan çocukların dijital alışkanlıklarına dair yıllık raporunu yayımladı. Raporda, yapay zeka takviyeli sohbet botlarına olan ilginin artış gösterdiği, birtakım viral İtalyan memlerinin yaygınlaştığı ve müzikle etkileşimli ritim tabanlı oyunların popülerlik kazandığı belirtildi. YouTube, çocuklar ortasında en çok kullanılan uygulama olmaya devam ederken, WhatsApp ikinci sıraya yükseldi ve TikTok’un önüne geçti.
Araştırmalar, 8-10 yaş ortası çocukların günde ortalama altı saat, 11-14 yaş aralığındakilerin ise dokuz saat ekran karşısında vakit geçirdiğini gösteriyor. Dijital ortamda geçirilen müddetin artmasıyla, ebeveynlerin çocuklarının kullandığı platformlar, arama alışkanlıkları ve ilgi alanlarını takip etmeleri kıymet kazanıyor.
Kaspersky’nin raporunda, 2023-2024 devrinde birinci 20 uygulama ortasında yer almayan yapay zeka uygulamalarının bu yıl listede yer aldığı tabir edildi. Örneğin, “Character.AI” platformu çocukların yapay zeka uygulamalarını dijital hayatlarına dahil etmeye başladığını gösteriyor. Yapay zeka sohbet botlarıyla ilgili arama sorguları, geçen yıla nazaran iki kattan fazla artarak toplam aramaların %7,5’ini oluşturdu.
Ancak, çocukların yapay zeka botlarıyla etkileşimlerinde birtakım riskler bulunuyor. Bilhassa kullanıcı tarafından oluşturulan içeriklerin denetlenmemesi durumunda, çocukların uygun olmayan içeriklere maruz kalma ihtimali artıyor. Bu nedenle, ailelerin çocuklarla yapay zeka kullanımı üzerine konuşmaları ve dijital ebeveynlik araçlarından faydalanmaları öneriliyor.
Türkiye’de en tanınan Android uygulamaları ortasında YouTube, Instagram, WhatsApp ve Brawl Stars yer alırken, Character.AI 16. sırada bulunuyor. Mem kültürü de çocukların dijital dünyasında küçük bir yer tutuyor; bilhassa İtalyanca birtakım sözler kısa müddette yayılan latifeler olarak dikkat çekiyor.
Yeni oyunlar ortasında, müzik ve görsel etkileşimi birleştiren Sprunki isimli ritim tabanlı tarayıcı oyunu genç kullanıcılar ortasında yükselişte. Oyun, Google aramalarında ve YouTube izlenmelerinde tanınan oyunlar ortasında yer aldı.
Video izleme, çocuklar ortasında en yaygın çevrimiçi etkinliklerden biri olmaya devam ediyor. YouTube, Android uygulamalar ortasında kullanım oranını artırırken, WhatsApp ikinci sıraya yükseldi. TikTok, Snapchat ve Facebook ise kullanım oranlarında düşüş yaşadı.
Rapor ayrıyeten, Netflix, Twitch ve Disney+ üzere platformların görüntü içerikleriyle öne çıktığını, oyunlarda ise Roblox, Minecraft ve tarayıcı tabanlı oyun portalı Poki’nin tercih edildiğini gösteriyor.
Kaspersky, çocukların çevrimiçi güvenliğini sağlamak gayesiyle ebeveynlere şu tekliflerde bulunuyor: çocuklarla çevrimiçi riskler hakkında açık bağlantı kurmak, güvenlik yazılımları kullanmak, çocukların çevrimiçi etkinliklerini takip etmek ve dijital ebeveynlik uygulamalarından faydalanmak.
Rapor, Mayıs 2024-Nisan 2025 devrinde Kaspersky Safe Kids uygulaması kullanıcılarından elde edilen anonim bilgilere dayanıyor.
