İlk sefer Mario Kart 8 Deluxe’ü Switch’te oynadığımda “E bu mudur? Bu mu Crash Team Racing’den yeterli olduğunu argüman ettiğiniz seri?” demiştim kendi kendime. Evet, oynanış olarak uygun hoş güzeldi ama… Ne bileyim, bir Double Dash üzere, bir Mario Kart Wii üzere kendine has bir şeyi yoktu oyunun. Mekaniksel olarak “yer çekimsiz alanlar” diyebilirsiniz isterseniz. Bana nazaran oyunun kendine has tek şeyi, tıpkı Muhteşem Smash Bros. Ultimate üzere “herkes burada” yapısıydı. Günün sonunda ek paketlerle birlikte 96 tane piste ve 50 tane karaktere sahipti MK8DX. Switch’in (hatta kimilerimiz için Wii U’nun) çıkışından bu yana tıpkı Mario Kart oyunu vardı piyasada. Serinin GTA V’i oldu dersem abartmış sayılmam.
Bu yüzden Nintendo’nun yeni konsolunun çıkışını, yeni bir Mario Kart oyunuyla yapmasına pek de şaşırmadım. Değişiklik lazımdı, yenilik lazımdı, yeni bir tat lazımdı ve hepsinden kıymetlisi, biraz kişilik lazımdı. Mario Kart World de, uygunuyla ve kötüsüyle, tam olarak bunları getirdi seriye.
MARIO HORIZON
Mario Kart World’ü birinci kere açtığınızda oyun sizi çabucak Mario’yla bir arada oyunun “serbest keşif” moduna salıyor. Oyunu şöyle bir kurcalamak, mekanikleri gözden geçirmek, nasıl hissettirdiğini anlamak için hoş bir fırsat bu. Birebir vakitte ne vakit oyuna girseniz en son oynadığınız karakter ve araç seçili bir formda art planda açık dünyada geziniyor oluyor, tek tuşa basıp hür keşif modunda takılabiliyorsunuz. Çalan müzik de dahil olunca daha oyunu oynamaya gerçek düzgün başlamadan bambaşka bir Mario Kart oyununun beni beklediğini anlamam kısa sürdü.
Oyunun bende bıraktığı birinci izlenim bunlar sayesinde “dinamik ve renkli” oldu haliyle. Şöyle kamerayı döndürüp, Mario’nun dizaynına, tabirlerine, hareketlerine baktığımda daha da keyifli oldum. Genel olarak Mario Kart 8’in o biraz daha önemli sayılabilecek, artık azıcık da sönük kalan eski 3B tasarımı gitmiş; daha çok 2B günlerinden kalan, daha enerjik hissettiren çizimlerdeki hali gelmiş. Keza oyundaki her karakterin tasarımı evvelki 3B Mario oyunlarına kıyasla daha kendine özel ve renkli hissettiriyor. Hız tabirleri olsun, dizaynları olsun, hepsi kendine çekmeyi başardı beni.
E natürel bir Mario Kart oyununu Mario olarak oynayacak değildim, çabucak karakter değiştirme menüsüne geçip, yıllardır her Mario yan oyununda vazgeçilmezim olan Prenses Daisy’yi seçeyim dedim ama… Bir dakika, Daisy yok? Neyse dedim, Luigi’yi seçtim haliyle. Neden olmadığını da anlamam birinci Grand Prix’mi tamamlamamla cevaplandı: Oyunda birtakım şeyleri açabilmek için yapmanız gereken şeyler var! Bu türlü kolay bir şeye seviniyor olmama gülebilirsiniz, çekinmeyin. Lakin benim bilhassa son devirdeki yarış oyunlarında (ve Mario Kart 8 Deluxe’te de) en sevmediğim şeylerden biri, oyuncuların elinden bu türlü kolay bir “ilerleme sistemi”nin alınmış olmasıydı. MK8DX’ün tek kişilik moduna özel pek bir şey yoktu mesela. Azamî yapabileceğiniz şey altın toplayıp daha fazla Kart kesimi açmak. World’deyse tüm karakterleri ve zımnî bir Grand Prix’yi daha açmak için zorluğu fark etmeksizin her Grand Prix’yi bir kez yapmanızı istiyor. Neyse ki Daisy ikinci Grand Prix’yi (Flower Cup) tamamlayınca açıldı, ana karakterimden fazla farklı kalmadım.
Açılabilecek şeyler yalnızca karakterlerle hudutlu değil olağan. Mario Kart World Direct’lerini izlediyseniz her karakterin çokça kostümü de var. Bunları da oyunun hür keşif modundaki yiyecek paketlerini alıp yiyerek açıyorsunuz. E tekrar takdir edersiniz ki Daisy’nin tüm kostümlerini açmam kuraldı. Ancak ne yaptığımı ve bu yemeklerin nasıl çalıştığını anlayana kadar biraz vaktimi aldı bu. Zira aldığınız her yemek paketinden çıkan yiyecek, o paketi aldığınız bölgeye nazaran değişiyor ve her kostüm için de farklı bir cinsten yemek zorundasınız. Daisy sekiz farklı kostümle en çok kostümü olan karakterlerden biriydi, ben de açık dünyasını ufaktan keşfetmeye mazeret bulmuş oldum böylelikle.
World’ün açık dünyası… Yönetim eder. Ya da şöyle diyeyim, şayet Forza Horizon stili bir şey bekliyorsanız hayal kırıklığına uğrayabilirsiniz. Bana içerik ve mükafatlar konusunda biraz daha Muhteşem Mario Odyssey’yi anımsattı diyebilirim. Hatta serinin kendisinden örnek verecek olursam Mario Kart DS’in “Görev Modu” ile Harika Mario Odyssey’nin açık dünya keşfinin karışımı demek daha da hoş bir benzetme olur. Etrafta farklı vazifeler yaptıran çokça P-Blockların yanı sıra toplanabilir olarak da yerlerde soru işareti blokları ve Prenses Peach madalyaları var. Bunların her birinden en azından on adedini toplamanızı öneririm, zira oyunun öbür bir modunu açmanızda gerekli olacak. Lakin onun dışında verdiği mükafatlar maalesef çıkartmalardan ibaret. Hür keşif kısmının da herhalde birçok oyuncu için hayal kırıklığı olan kısmı bu olsa gerek, ödül olarak pek de tatmin edici değiller. Fakat tıpkı Odyssey’deki üzere meydan okumaları seviyorsanız ya da oynanışı sizi sardıysa ödül pek de değerli olmuyor. Kendimden biliyorum.
Bu çıkartmaları vazifelerin yanı sıra belli sayıda altın topladığınızda ya da havada hareketler yaptığınızda, muhakkak bir kilometre sürdüğünüzde de kazanabiliyorsunuz. Ayrıyeten tüm araçları açabilmeniz için de 3000 tane altın toplamanız gerekiyor. İnternette çokça “kolay yolu” var lakin çok rekabetçi bir Mario Kart oyuncusu değilseniz bile 3000 altını 10-15 saat içinde olağan oynamayla toplayabiliyorsunuz.
KAOS DESEN VAR…
Daisy’nin (ve arkadaşlarım da gelir de öteki karakterlerle oynamak isterse diye birkaç karakterin daha) tüm kostümlerini açtıktan sonra artık kuru fasulyenin yararlarına gelip çevrimiçi moda girmeden evvel Grand Prix ve Knockout Tour modunda biraz vakit geçireyim dedim. Her ne kadar hür keşif modunda yeni oynanış mekaniklerini kurcalamak zevkli olsa da yarıştan oyuna getirdiği farklılıkları hissetmek biraz güç.
Benim gözümde World’le bir arada Mario Kart’a eklenen en büyük üç mekanik duvarda sürme, raylar üstünde sürme ve “Charge Jump” dediğimiz, olduğumuz yerde drift tuşuna basılı tutmaya başladığınızda tıpkı drift atarmış üzere doldurabildiğiniz ve bunu isterseniz düz yolda hızlanmak için, isterseniz de duvarlara ya da raylara zıplamak için kullanabildiğiniz bir mekanik. Ve inanın, bunları düzgün kullanmayı öğrendiğiniz vakit pistlere ve oyunun açık dünyasına bakış açınız değişiyor bir anda. Hem pistler hem de açık dünyayı o denli hoş tasarlamışlar ki, şöyle durup bir baktığınızda başınızda “Hmm, evet, şuradaki rayların üstüne atlasam, oradan yandaki duvarın üstünde sürüp bir kısayol oluşturabilirim” halinde senaryolar dönmeye başlıyor. Mario Kart’ın speedrunnerları şimdiden mecnun üzere tüm bu mekanikleri kullanıyorlar, birkaç yıla Summoning Salt’ın hazırlayacağı “Mario Kart World Speedrunları” görüntüsünü görebiliyorum hatta. Olağan bunların yanı sıra benim en çok hoşuma giden şeyse artık havada süzülürken de hareketler yapabiliyor oluşumuz. Mario Kart 7’de eklenmiş “süzülme” mekaniğini bir oldukça geliştiriyor ve havadayken araç denetimini oyuncunun denetimine daha fazla bırakıp kolaylaştırıyor. Tek sevmediğim yenilikse araçların artık su altına girmeyip, suyun üstünde jet ski misali gidiyor oluşu. Konsept olarak hoş, zıplayıp dalga oluşturarak ve o dalgada zıplayarak kendinizi hızlandırabiliyorsunuz ancak araçlar genel olarak su üstünde daha yavaş gidiyor ve momentumunuzu kaybetmenize sebep olabiliyor.
Grand Prix ve pistlere gelecek olursak… Pistlerin kendilerinden bir oldukça mutlu kaldım. Bilhassa eskilerine göre biraz kolay kalsa da, World’ün Rainbow Road’u hem görselliğiyle hem de müziğiyle beni benden aldı. Pistler tek kişilik modları oynarken daima önder olmanızdan kaynaklı bir halde bir epey geniş kalıyor lakin çevrimiçi moda girdiğinizde ve 24 kişilik kaosun ortasında o geniş yollara ister istemez şükrediyorsunuz. Bu kalabalıktan mütevellit, etrafta serseri mayın üzere dolanan yeşil kaplumbağa kabukları, ateş topları, çekiçler ve bumeranglara denk gelmeniz de bir epey muhtemel. O geniş yollar bunlardan kaçınma açısından bir epey yardımcı oluyor.
Grand Prix’lerde ne hissettiğimden tam olarak emin olamadığım kısımsa bir pistten başkasına geçerken yaptığımız “seyahat” yarışları. Şöyle ki, bu seyahat yarışı (en azından ben o denli diyorum, yabancılar “Intermission” diyor) dediğimiz kısımlar çoklukla düz yollar ve trafikten ibaret. Yeniden bir yarış kelam konusu olağan lakin beşerler ekseriyetle bir an evvel yeni piste gidip orada dönmek istediğinden bu kısımlar pek de Nintendo’nun istediği üzere işlemiyor. Benim iddiam, Nintendo bu fikri ortaya attığında insanların öbür piste giderken oyunun yeni mekaniklerini kullanıp, farklı yollardan piste ulaşmayı deneyeceklerini düşünüyorlardı ya da yarışların hepsinin tıpkı olmamasını ve pistler birebir olsa da bu seyahat yarışlarıyla her seferinde “farklı bir yarış sunmayı” istiyorlardı. Tahminen uzun vadede istedikleri üzere olur, lakin şu anlık Mario Kart World oyuncularının bir kısmının en çok şikayetçi olduğu şey bu; bilhassa çevrimiçi lobilerde. Tahminen piste ulaştığımızda yeniden klasik bir halde üç çeşitlik bir yarış yapıyor olsak bu kadar reaksiyon almayabilirdi ancak çoklukla yeni pistte bir tıp attıktan sonra yarışın bitiyor olması hudut bozucu olabiliyor. Ben biraz ortada kaldım bu mevzuda, zira bir yandan ben bir sorun olarak görmüyorum fakat öteki yandan da neden hudut bozucu olabildiğini de anlayabiliyorum. Bilhassa 11 yıldır tıpkı Mario Kart’ı oynayan oyuncuların üstüne bu türlü büyük bir değişiklik atılınca sevmemeleri pek olağan.
Mario Kart World’le seriye yeni eklenen yeni bir oyun modu olan Knockout Tour’a da bir oldukça vakit gömdüğümü söyleyebilirim. Mario Kart’ın Battle Royale modu üzere işleyen bu oyun modu altı cinsten oluşuyor ve her cinste belli bir sıranın üstünde bitirip elenmemeye çalışıp en sonunda birinci olmaya çalışıyorsunuz. Oyunun açık dünyasını bir epey hoş kullanan modda, bilhassa yeni mekanikleri kullanabiliyorsanız bir oldukça suyunu çıkarabiliyorsunuz. Şu vakte kadar çevrimiçi versiyonunda birincilik yaşayamamış olsam da tek kişilik tarafında bile yapay zekâ sağ olsun bir epey gergin ve çekişmeli yarışlar ortaya çıkıyor. Bayağı bağımlılık yapan bir mod hakikaten.
“Yapay zekâ sağ olsun” demişken… Yahu Mario Kart World’ün yapay zekâsına ne olmuş bu türlü? Bir müddettir gördüğüm en acımasız, en bariz rubberbanding’e sahip yapay zekâlardan birine sahip oyun hakikaten. Bir yandan daha kuvvetli bir yapay zekâ gördüğüm için seviniyorum fakat başka yandan da, ve muhakkak latife yapmıyorum, yaşandı bu, başıma üst üste üç tane kırmızı kaplumbağa kabuğu ve akabinde bir de mavi kaplumbağa kabuğu yediğimden ötürü “Biraz sakinleşsek mi çocuklar?” diyesim geliyor. Bilhassa 150cc’de bir oldukça acımasızlar. Siz ne kadar drift yaparsanız, hızlandırma için bir şeyler kullanırsanız yapay zekâ da o kadar coşuyor. Ha, fazla drift yapmadan ve düşen güçlendirmeleri kullandırmadan oynarsanız yapay zekâ da o kadar sakin oynuyor ama… “E o vakit niçin bu oyunu oynuyoruz?” diye soruyor kendine insan. Umarım Nintendo bir iki güncellemeyle biraz daha sakinleştirir yapay zekâyı.
…AMA BİRAZ DA TERTİP LAZIM
Mario Kart World’ün herhalde en sevdiğim yanı, Mario Kart 8’in tersine kaotik, eğlenceli ve biraz da “parti oyunu” tarafını daha da benimsemiş olması. Oyunu çok rekabetçi başla oynarsanız zevk almama ihtimaliniz bir oldukça yüksek. Mesela internette çok fazla çevrimiçi modlarda tüm yarış boyunca artlarda kalıp, en düzgün güçlendirmeleri toplayıp, son anda onları kullanarak birinci olan beşerler var. Bir iki kez denedim ben de ve evet, işe yarıyor. Ancak eğlendim mi? Pek sayılmaz. Bu türlü kazandığınız yarışlarda da oyun zati verdiği yarış puanını (Mario Kart’ın ELO’su diyebiliriz) düşük tutuyor aslında. Ya da çok takıntılı bir halde oynayıp, arttan yediğiniz bir kırmızı kaplumbağa kabuğuna sonlanıp Joy-Con’unuzu beş sokak öteye fırlatacaksanız da oynamanızı pek önermem. İnanın çok fazla “Ya yürü git be!” dedirtecek anlar yaşayabilirsiniz.
Yanlış anlamayın, biraz düzeltilmesi gereken şeyler olduğunu düşünmüyor değilim, lakin birçok oynanışta değil. Kaos eğlenceli olabiliyor lakin kelam konusu arayüz olduğunda pek de beğenilen olmuyor o kaos. Mesela karakter seçme ekranı en başta çok yeterliyken, ufaktan kostümleri açmaya başladığınızda çok kalabalıklaşıyor. Nintendo’nun tasarım ideolojisi “Oyunculara her şeyi göster ki onları denemek için mazeretleri olsun” burada yeniden etkin anlayacağınız üzere. Ben şahsen karakter kostümlerinin o karakteri seçince belirmesini tercih ederdim, zira her karakter kostüm sayısında maalesef eşit değil. Mario’nun 9, Prenses Peach’in 8, Daisy’nin 6 farklı kostümü varken Rosalina ve Toad’un 4, Pauline’in de yalnızca bir farklı kostümü var. Bu da karakter seçme ekranını bir epey istikrarsız ve kalabalık yapıyor ister istemez. Ayrıyeten Donkey Kong Bananza’daki Pauline’i oyuna getirmezlerse Nintendo’yla bozuşurum, bakın yazdım buraya.
Bir öteki sorunum de oyundaki istatistik kısımlarının tuhaflığı. Ne kadar aramış olursam olayım, Mario Kart 8 Deluxe’teki üzere bir istatistik ekranı bulamadım mesela. Kaç kilometre sürdüğünüzü, en çok hangi karakteri ve aracı kullandığınızı, ne kadar altın topladığınızı, çevrimiçi yarışlardaki sıralamalarınızın listesini tutan bir menü yok maalesef. Ek olarak oyunun müddet denemeleri modunun da Mario Kart 8 Deluxe’ten bu yana pek de değişmediğini görmek üzdü. Hâlâ gerçek düzgün bir sıralama yok, yalnızca en âlâ ve size en yakın mühletleri görebiliyorsunuz. Evet, biliyorum, daha bir iki paragraf evvel “rekabetçi bir oyun değil” dedim ancak Mario Kart’ın tek rekabetçi kısmı bu müddet denemeleri ve en azından bunun üstünde biraz daha fazla duracağını düşünmüştüm Nintendo’nun.
Ancak bu bahsettiğim şeylerin birden fazla ya Nintendo’nun “oyun” ideolojisinden kaynaklanan ve artık alışmış olmam gereken şeyler ya da güncellemelerle çözülebilecek şeyler. Bir de incelemenin başlarında dediğim üzere, 11 yıldır birebir Mario Kart’ın piyasada olmasının ve insanların vaktinin büyük bir kısmını tek bir oyunla geçirmiş olmasının getirdiği alışkanlıklar da var. Oyuna alıştıkça da kimi eksi olarak düşündüğüm şeylerin aslında yeni olduğu için o denli hissettirdiğini ufaktan fark ettim.
Uzun lafın kısası Mario Kart World, farklı bir Mario Kart. Seriye bir müddettir gereksinimi olan farklılıkları getiren, kendini insanların yıllardır oynadığı evvelki oyunundan ayıran çokça yeniliğe ve özelliğe sahip. Elimizdeki oyun “World” yerine “Mario Kart 9” olsaydı, şu an internet “Abi evvelki oyunun birebiri, yalnızca daha az pist var” yorumlarıyla kaynıyor olurdu eminim. İncelemede son bir sefer daha tekrar edeceğim kendimi lakin, Mario Kart 8, 11 yıldır piyasada olan ve içerik açısından ağzına kadar dolu olan bir oyundu. İster istemez bir yenilik kuraldı ve Nintendo’nun bunu çok başarılı bir halde yaptığını düşünüyorum. Bundan daha güzeli sanırım büsbütün Forza Horizon yapısındaki bir Mario Kart oyunu olurdu ama… Yok canım, onu da yapmazlar herhalde.
