Ticaret Bakanlığı, doğrudan satış yöntemleriyle yapılan alışverişlere yönelik yeni bir yönetmelik taslağını kamuoyuna sundu. Bu taslakla birlikte, sabit mağaza yahut perakende noktası bulunmadan, direkt irtibat yoluyla gerçekleştirilen eser ve hizmet satışlarına ait kurallar tekrar belirleniyor. Yönetmelik, hem tüketicilerin hem de direkt satış sistemine dahil olan satıcıların haklarını garanti altına alacak düzenlemeler içeriyor.
Cayma hakkı 30 güne çıkıyor!
Taslakta en dikkat çeken değişiklik, tüketicilere tanınacak olan 30 günlük cayma hakkı oldu. Mevcut durumda 14 gün olan bu müddet direkt satışlar için 30 güne çıkarılıyor. Buna nazaran tüketici eser yahut hizmeti aldıktan sonra hiçbir münasebet göstermeden ve cezai koşul ödemeden cayma hakkını kullanabilecek. Satıcı, iade edilen eseri teslim aldıktan sonra 30 gün içinde tüm ödemeleri tüketiciye masrafsız ve tek seferde geri ödeyecek.
Yönetmelik, aldatıcı vaatlerin önüne geçilmesini de amaçlıyor. Gerçekleşmesi mümkün olmayan yarar beklentileri sunulamayacak. Sisteme giriş için baskı kurmak, aldatma, rahatsız edici davranışlar üzere formüllerle bireylerin satış ağına dahil edilmesi yasaklanıyor. Direkt satış şirketleri, direkt satıcılara ödeyebilecekleri kurul, prim, ödül ve gibisi menfaatlerin toplamını, yıllık net satışlarının yüzde 40’ını aşmayacak formda belirlemek zorunda olacak.
Yeni düzenleme ile birlikte direkt satış şirketlerinin Ticaret Bakanlığı’ndan “satış yetki belgesi” alması da zarurî hale geliyor. Bu evrak üç yıl mühletle geçerli olacak. Müracaatlarda tüketici sıhhati, güvenliği ve ekonomik çıkarları gözetilerek ek evraklar istenebilecek. Sisteme satıcı olarak dahil olmak isteyen şahıslar en az 18 yaşında olacak.
Sisteme giriş yaptıktan sonra rastgele bir cezai yükümlülük altına girmeden çıkış hakkı da korunacak. İştirakin akabinde 30 gün içinde sistemden ayrılan satıcının elindeki kullanılmamış tüm mallar şirket tarafından geri alınacak.
Yönetmelik taslağında cayma hakkına dair istisnalar da yer alıyor. Tüketicinin şahsî talebi doğrultusunda hazırlanan eserlerde, ambalajı açılmış hijyen eserlerinde ve kurulum/montajı tamamlanmış eserlerde bu hak kullanılamayacak. Ayrıyeten mühleti aşikâr olan yayınların teslimine ait kontratlarda de cayma hakkı geçerli olmayacak.
Doğrudan satış şirketlerine bilgilendirme zaruriliği da getiriliyor. Tüketiciye; posta, e-posta, SMS yahut internet üzerinden cayma hakkı dahil olmak üzere eser ve hizmetle ilgili tüm bilgiler açık ve anlaşılır biçimde iletilecek. Ayrıyeten bu mesajlarda satıcı bilgisi, cayma hakkının nasıl kullanılacağı, eserin kullanımıyla ilgili bilgiler ve irtibat kanalları da yer alacak.
