23 Temmuz 2025 19:134 kez okunduOkuma süresi: 1dk, 54sn
Beşerli Mars misyonlarının önündeki en büyük mahzurlardan biri olan yakıt depolamasorunu NASA’nın geliştirdiği yeni bir iki kademeli kriyojenik soğutma sistemi sayesinde aşılmak üzere. Alabama’daki Marshall Uzay Uçuş Merkezi’nde yapılan son testlerde bu harika soğutucunun sıvı hidrojen ve oksijen üzere uçucu yakıtları yıllarca kayıpsız saklayabileceği kanıtlandı.
İnsanlı Mars seyahati için bir mahzur daha kalktı
Klâsik uzay vazifelerinde sıvı yakıtlar (sıvı oksijen, hidrojen yahut metan), uzay boşluğunun soğuk ortamına karşın tanklarda yavaşça pasif olarak buharlaşır. Bilhassa sıvı hidrojen, -252,9 °C üzere çok düşük sıcaklıkta kalmak zorunda. Pasif yalıtımla buharlaşmayı sınırlamak mümkün olsa da iki yılı aşan Mars görevlerinde kayıplar misyon muvaffakiyetini tehlikeye atıyor. Örneğin, 38 ton sıvı hidrojen taşıyan bir tank her yıl 16 tonkayıp verebilir. Bu da Mars’a varan astronotların geri dönüş yakıtı kalmadan orada kalmaları manasına geliyor. NASA’nın yeni tahlili, “tube-on-tank” olarak isimlendirilen iki soğutma döngüsünden oluşan sistemde yatıyor. Sistemin birinci halkasında, -253 °C sıcaklığa soğutulmuş sıvı helyumla çalışan borular direkt yakıt tankına sarılarak içeriği soğutuyor. İkinci halkada ise biraz daha sıcak helyum (183°C), yalıtım katmanlarının ardında ısıyı engelleyerek tankı dış etkenlerden koruyor. Bu iki etaplı yapı, tüm ısı girişini önleyerek sıvı yakıtın sabit kalmasını sağlıyor.
Güç kaynağı sağlandığı sürece bu sistemle yakıtlar süresiz korunabiliyor. Böylelikle hem fazla yakıt taşımaya gerek kalmıyor hem de misyon müddeti uzatılabiliyor. NASA’dan Kathy Henkel, yaptığı açıklamada “Ay ve Mars üzere derin uzaya yapılacak uzun vadeli vazifelerin başarılı olması için itici yakıt kaybını azaltan teknolojilerin uygulanması gerekiyor. İki kademeli soğutma, itici yakıt kaybını önlüyor ve itici yakıtların nakil sırasında yahut gezegen yüzeyinde uzun periyodik depolanmasını sağlıyor.” dedi.