NASA’nın James Webb Uzay Teleskobu (JWST), süper kütleli kara deliklerin nasıl oluştuğuna dair değerli bir ipucu sunan yeni bir galaksi keşfetti. Bilim insanlarının “Sonsuzluk Galaksisi” (Infinity Galaxy) ismini verdiği bu oluşum, doğrudan çöküş (direct collapse) teorisini destekleyen en güçlü delillerden biri olabilir. İlk bakışta çizgi roman evreninden fırlamış üzere görünen “Sonsuzluk Galaksisi” ismi temelinde galaksinin halinden geliyor. İki kompakt, kırmızı çekirdek ve bunların etrafını saran halka yapıları, galaksinin bir sonsuzluk sembolünü andırmasına neden olmuş.
Kara deliğin yeri ezber bozuyor
Fakat asıl dikkat cazip olan biçimi değil; kara deliğin iki çekirdeğin ortasında, uçsuz bucaksız bir gaz kütlesinin içinde yer alması. Bu durum, kara deliğin oraya sonradan gelmediğini, şahsen orada oluştuğunu düşündürüyor. Üstelik hayli yakın bir geçmişte. Araştırmacılar, bu yapının iki spiral galaksinin çarpışması sonucu oluştuğunu düşünüyor. Manzaradaki iki çekirdek bu galaksilere karşılık geliyor. Bu çarpışmanın ortasında ise, Güneş’in yaklaşık bir milyon katı kütleye sahip genç bir kara delik bulunuyor. Devasa bir gaz bulutunun içinde yer alan bu kara delik, direkt çöküş teorisinin canlı bir örneği olabilir. Çünkü iki galaksinin çarpışması sırasında gaz ağırlaşarak yoğun bir düğüm oluşturmuş ve bu yapı direkt çökerek bir kara delik oluşturmuş olabilir.
Harika kütleli kara deliklerin nasıl oluştuğu, astrofizik dünyasında uzun müddettir tartışma konusu. Klasik senaryoya nazaran, kara delikler büyük yıldızların çökmesiyle oluşur. Lakin erken cihanda, yani Büyük Patlama’dan kısa mühlet sonra ortaya çıkan kimi üstün kütleli kara delikler bu senaryoya uymuyor. İşte bu noktada “doğrudan çöküş” devreye giriyor: Gaz bulutlarının direkt ağırlaşıp çökerek dev kara deliklere dönüşmesi. Üç etkin kara delik bir arada
Araştırmanın başyazarlarından Prof. Pieter van Dokkum, Sonsuzluk Galaksisi’nden elde edilen bilgilerin direkt çöküş sürecinin burada gerçekleşmiş olabileceğini gösterdiğini söylüyor. Van Dokkum’a nazaran mevcut datalar bu senaryoyu kesin olarak kanıtlamasa da, rekabet halindeki birtakım alternatif teorilerin dışlanmasını sağlıyor. Grup, müşahedeleri daha da derinleştirmek için çalışmalarına devam edecek. 
Yapılan takip müşahedeleri, kara deliğin etrafındaki iyonize gaz dağılımını doğruladı. NASA’nın Chandra X-ışını Gözlemevi ve Very Large Array bilgileriyle birlikte, kara deliğin etkin olarak husus çektiği belirlendi. Ayrıyeten kara deliğin, etrafındaki gazla neredeyse tıpkı süratte hareket ettiği gözlendi. Bu da onun bulunduğu gazdan direkt oluştuğu ihtimalini güçlendiriyor. Üstelik sistemde yalnızca bir değil, üç faal kara delik bulunuyor. Direkt çöküş sonucu oluşmuş olduğu düşünülen kara delik ise bahsettiğimiz üzere başkalarına nazaran çok daha genç. Webb Teleskobu’nun Sonsuzluk Galaksisi’ndeki bu keşfi, kozmosta birinci harika kütleli kara deliklerin nasıl oluştuğu konusundaki uzun müddettir devam eden tartışmalara yeni bir boyut kazandırıyor. Şayet direkt çöküş senaryosu bu galakside nitekim gerçekleştiyse, bilim dünyası kara deliklerin doğumu hakkında yepisyeni bir periyoda adım atmış olabilir.
