Stanford Üniversitesi’nden araştırmacılar, kullanıcıların “iç konuşmalarını” çözüp sözlere dönüştürebilen bir beyin-bilgisayar arayüzü (BCI) geliştirdiler.
Cihaz, dört felçli hastanın irtibat kurmasını muvaffakiyetle sağladı. Bu gelişme, bu alanda kıymetli bir atılım. Daha evvel, Stephen Hawking üzere felçli insanların niyetlerini ses dönüştürmek için çok önemli çalışmalar yapıldıysa da bu tam manasıyla pratik bir tahlile ulaşamadı.
BCI’lar, daha evvel kullanıcılar fizikî olarak konuşmaya çalışırken (aslında konuşamasalar bile) beynin motor korteksindeki sinirsel aktiviteyi izleyerek konuşmayı aktifleştirmek için kullanılıyordu. Lakin bu daima gayret yorucu olabiliyordu. Bu yüzden araştırmacılar hayal edilen cümleleri konuşmaya dönüştürebilen bir sistem geliştirmeye koyuldular.
Şimdi ise teknolojinin geldiği son noktada, yeni kaygılar var: İnsanların niyetlerine erişebilme yeteneği, zihin okuma ve data saklılığı konusunda birtakım telaşları de ortaya çıkardı.
Düşünce nasıl okunuyor?
Yeni teknikte, bilim insanları dört iştirakçinin motor korteksine bir çip yerleştirdiler ve konuşma teşebbüsünün ve iç diyaloğun tıpkı “konuşma odak noktalarında“, yani precentral girusun orta ve ventral bölgelerinde temsil edildiğini keşfettiler. Sonuç olarak, BCI, 125.000 sözlük bir söz dağarcığı ve %70’e varan bir doğruluk oranıyla hastaların iç monologlarını gerçek vakitli olarak çözümleyebildi. Yani, beynin içine yerleştirilen mikro bir bilgisayar, insanın kendi kendine aklından geçirdiği iç monologları ve kanıları yakalayarak, oburunun da görüp duyabileceği biçime dönüştürdü.
Şimdilik, BCI kullanılarak rastgele birinin niyetlerini klonlamak pek mümkün değil, zira teknoloji şimdi emekleme evresinde ve bu çalışma tamamlanmış bir modelden çok kavram delili niteliğinde bir araştırmayı temsil ediyor. Öte yandan önümüzdeki yıllarda, bu tıp aygıtların insanların konuşmasına yardımcı olmak için kullanıldığını görebiliriz, bunun içinse sistemin hassasiyetinin, karmaşıklığının ve doğruluğunun kıymetli ölçüde artması gayesiyle ağır bir çalışma gerekecek.
