Hatırlayacağınız üzere Nisan ayında Avrupa’da büyük bir elektrik kesintisi yaşandı. İspanya, Portekiz, Fransa üzere ülkeleri etkileyen bu kesinti, bilhassa İspanya’da hayatı durma noktasına getirdi. Bu kesinti yüzünden İspanya’nın tamamı karanlığa gömülürken, tek bir köyde ışıklar yanmaya devam etti. San Vicente del Monte isimli bu köyde yaşananlar, ana şebekeden bağımsız hareket edebilen batarya sistemleriin ne kadar kullanışlı olabileceğini gözler önüne serdi. İspanya kırsalında, şebeke çizgilerinin en uç noktasında kalan San Vicente del Monte, 2020 yılında pilot bölge olarak seçilmiş ve buraya Zigor Corporación (ZGR) tarafından geliştirilen batarya sistemi yerleştirilmişti. Nisan ayında ülke genelinde elektrikler gidince, bu sistem devreye girdi ve yaklaşık 200 kişilik nüfusa sahip köye beş saat boyunca kesintisiz elektrik verdi. Böylelikle köy kesintiden hiç etkilenmeden bu krizi atlattı.
ZGR’nin batarya sistemi, düşük voltajlı (400 V) dağıtım sınırına entegre edilmiş formda çalışıyor. Yani köy, olağan koşullarda genel elektrik şebekesinden besleniyor. Lakin kesinti anlarında bu bağımsız batarya devreye girerek tüm yerleşim ünitesine yedek güç sağlıyor. Sistem “standalone” (bağımsız) olarak tanımlandığı için şebekeden fizikî olarak ayrışabiliyor ve adeta bir mikroşebeke üzere davranıyor. Bu da onu hem voltaj dengesizliklerinden hem de yaygın kesintilerden izole ediyor. Olağanda şebekeyle senkronize çalışan sistem, şebeke voltajı düştüğünde yahut büsbütün kesildiğinde otomatik olarak ada moduna geçiyor ve bataryada depolanan enerjiyi köyün gereksinimlerine nazaran dağıtıyor.
Zigor Corporación: Bu Çeşit Tahliller Arık Lüks Değil, Zorunluluk
Zigor Corporación yetkilileri, İspanya’nın genel elektrik altyapısının sağlam olduğunu lakin uç bölgelerde bu tür tahlillerin artık bir lüks değil, mecburilik hâline geldiğini vurguluyor. Gerçekten San Vicente örneği, bu tıp mahallî güç tahlillerinin, merkezi sistemlerde yaşanabilecek geniş çaplı arızalara karşı ne kadar kritik olduğunu somut bir halde ortaya koydu.
İspanya’da ortaya çıkan bu tablo, sadece İspanya için değil, güç dönüşümünü planlayan tüm ülkeler için değerli bir örnek olabilir. Bilhassa iklim kriziyle birlikte artan çok hava olayları ve güç sistemlerine yönelik siber tehditler düşünüldüğünde, aşikâr başlı alanlarda bağımsız çalışan güç sistemlerinin yaygınlaşması, gelecekteki güç krizlerine karşı kıymetli bir savunma sınırı oluşturabilir.
