Türkiye’nin uzay teknolojileri seyahatinde tarihi bir muvaffakiyet daha kayda geçti. DeltaV Uzay Teknolojileri tarafından geliştirilen yerli ve ulusal hibrit roket sistemi, gerçekleştirdiği test uçuşunda 200 kilometre irtifayı aşarak bu alanda dünya çapında bir rekora imza attı. İki kademeli yapısıyla dikkat çeken roket, hibrit motorlarla bugüne dek ulaşılan en yüksek irtifaya ulaşarak sadece Türkiye için değil, global ölçekte hibrit roket teknolojileri ismine da değerli bir eşiği geride bıraktı. DeltaV’den tarihi hibrit roket testi
Savunma Sanayii Başkanlığının (SSB), hususa ait yapılan paylaşımda, şu bilgilere yer verildi:
“DeltaV tarafından geliştirilen iki kademeli hibrit roket sistemiyle gerçekleştirilen testte, 200+ kilometre irtifaya ulaşarak, hibrit roket motorlarıyla erişilen irtifa rekoru kırıldı. Test kapsamında birçok güçlü maksat muvaffakiyetle gerçekleştirildi. Bu muvaffakiyet, sırf ülkemiz için değil, hibrit roket teknolojileri açısından da global ölçekte öncü bir gelişme niteliği taşımaktadır. Uzay uygulamaları için kritik kıymete sahip bu sistem, Ulusal Uzay Programı amaçlarımız doğrultusunda gelecekte çok daha gelişmiş misyonların önünü açacaktır.”
Savunma Sanayii Lideri Prof. Dr. Haluk Görgün de başarıyı toplumsal medya hesabından duyurarak, DeltaV’nin geliştirdiği hibrit roketin ulaştığı irtifanın yalnızca bir mühendislik başarısı olmadığını söz etti: “DeltaV’nin yerli ve ulusal hibrit roket sistemiyle ulaştığı irtifa, sadece teknik bir eşik değil, bu topraklardan doğan bir vizyonun, bağımsız uzay yürüyüşüne dönüşen inancın açık ilanıdır. Bu başarılı test, ülkemizin kendi roket sistemlerini geliştiren öncü ülkelerden biri haline geldiğini gösteriyor.”
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır ise DeltaV’nin, Türkiye’nin gerçekleştirmeyi planladığı Ay Vazifesi için geliştirilen hibrit roket motorlarının gerisindeki güç olduğunu hatırlattı.
“Tarihi muvaffakiyete dair DeltaV ise şu sözleri kullandı: Uzaya bağımsız erişimi sağlayacak teknolojileri yerli ve ulusal imkânlarla geliştirdiğimiz bu süreçte, her adımda yanımızda olan başta Savunma Sanayii Başkanlığımız olmak üzere tüm paydaşlarımıza gönülden teşekkür ederiz. Bu muvaffakiyet, Ulusal Uzay Programımızın gayeleri doğrultusunda atılmış kıymetli bir adım olmakla birlikte, uzay teknolojileri alanındaki kabiliyetlerimizi geliştirme kararlılığımızın da bir nişanesidir.”
Bu roket neden çok özel?
DeltaV’nin hibrit roketleri aslında Arif Karabeyoğlu’nın tescilli buluşuna dayanıyor; Zati Karabeyoğlu, DeltaV’nin kurucusu pozisyonunda fakat şimdilerde kendisi Fergani Uzay bünyesinde misyon almakta. DeltaV’nin 200+ kilometre irtifaya erişen roketi ise SORS olarak isimlendiriliyor ve firma bu roketini daima olarak testlerle geliştiriyor. Firma, geliştirdiği roketlerde hibrit itki sistemini (HİS) kullanıyor. Bu itki sisteminde ise en kolay tabirle mum kullanılıyor. Elbette burada bildiğimiz mumdan bahsetmiyoruz, mumum hammaddesi olan parafinin hibrit motorlarda katı yakıt olarak kullanılmasından bahsediyoruz. Bu, Karabeyoğlu tarafından keşfedilen ve üzerine ABD’de dahil olmak üzere yıllarca çalıştığı bir itki sistemi teknolojisi. Hasebiyle DeltaV, Türkiye’nin uzayda bağımsız ve özgün olarak gelişebileceği son derece kıymetli teknolojilere konut sahipliği yapıyor.
Bu hususta okuyucularımız için son derece detaylı bir içerik hazırlamıştık. Daha fazla ayrıntı arayanlar için: Kısım 3: Türkiye ve uzay: “Sen otobüsü kaçırmış bir milletin çocuğusun”
Öte yandan DeltaV, testlerle birlikte stratejik iştiraklerle da uzay alanında isminden yavaş yavaş kelam ettirmeye başlıyor. Geçtiğimiz aylarda TUSAŞ Uzay Sistemleri ile imzalanan mukavele ile TUSAŞ tarafından üretilecek yüksek çözünürlüklü elektro-optik misyon yüküne sahip mikro uydunun DeltaV tarafından geliştirilen yerli fırlatma sistemiyle yörüngeye fırlatılması konusunda anlaşılmıştı. Bu kontratta yükümlülükler tamamlandığında Türkiye, birinci kere kendi uydusunu kendi roketiyle uzaya fırlatmış olacak.
SORS Sonda Roket Sistemi özellikleri
- Sistem uzunluğu: 12+ metre
- Sistem çapı: 630 mm
- Katı Yakıt: Parafin
- Oksitleyici: Sıvı Oksijen (LOX)
- Faydalı Yük: 50+ kg
- İrtifa: 100-300 km
- Ağırlık: 2000-3500 kg
- Hız: 4-7+ Mach (Hipersonik)
- Yanma Süresi: 60+ saniye
- İtki denetim bilgisayarı
- Telemetri sistemi
- Yer istasyonu
- Ayarlanabilir itki
- İtki sonlandırma
- Çoklu ateşleme yeteneği
- Hassas yararlı yüklere uygun düşük ve denetim edilebilir ivme
Hibrit itki sistemi (HİS) özellikleri
- Yakıt: Yüksek performanslı katı yakıt
- Oksitleyici: Depolanabilir sıvı oksitleyici
- Ateşleme denetim sistemi
- Isıl denetim sistemi
- Hata tespit ve ayrıklaştırma sistemi
- Çoklu ateşleme yeteneği
- İtki sonlandırma
