TÜSİAD Dijital Stratejiler ve Yeni Teknolojiler Çalışma Kümesi bünyesinde, Bain & Company iş birliğinde hazırlanan “Üretken Yapay Zekaya Hazır Olmak: Yetenek, Liderlik ve Kültürel Dönüşüme Dair Perspektifler” başlıklı rapor, 8 Temmuz Salı günü TÜSİAD Genel Merkezi’nde düzenlenen bir toplantıyla tanıtıldı. Rapor; üretken yapay zekanın iş gücü dinamikleri, organizasyonel yapılar, liderlik anlayışı ve kurum kültürü üzerindeki tesirlerini kapsamlı bir anket çalışmasından elde edilen bulgular ışığında ele alıyor.
Toplantının açılış konuşmaları TÜSİAD Yönetim Kurulu Lideri Orhan Turan, TÜSİAD Yönetim Kurulu Üyesi ve Dijital Türkiye Yuvarlak Masası Başkanı Perihan İnci ve Bain & Company Şirket Ortağı Armando Guastella tarafından yapıldı.
TÜSİAD Yönetim Kurulu Lideri Orhan Turan, konuşmasında şunları söyledi:
“Yapay zekanın işletmelerimizin daha verimli, yenilikçi ve rekabetçi hale gelmesinde sunduğu potansiyelin kayda bedel düzeyde olacağını görüyoruz. Yapay zekanın üretken gücünden inançlı, etik ve kapsayıcı bir biçimde faydalanabilmek, yalnızca teknolojik altyapılarla değil, beşere ve daima öğrenmeye yapılan yatırımlarla mümkün olabilir. Bu noktada, liderliğin rolü artık hiç olmadığı kadar kritik. Değişimi kabul etmek ve yönetmek artık kâfi değil, kurumlarımızın kültürünü yapay zeka ile birlikte öğrenen, sorgulayan, yenilikçi ve esnek bir yapıya dönüştürebilmeliyiz.”
TÜSİAD Yönetim Kurulu Üyesi ve Dijital Türkiye Yuvarlak Masası Başkanı Perihan İnci şu sözleri kullandı: “Raporda yapay zeka ile başarılı bir dönüşümü mümkün kılmak için hangi liderlik adımlarının ve kültürel değişimlerin gerekli olduğunu alandan kapsamlı bir anketle destekleyerek ele aldık. Yaratıcılık, tahlil ve karar alma süreçlerini dönüştüren bu ileri teknoloji, bölüm fark etmeksizin esaslı bir paradigma değişimini beraberinde getiriyor. Çağın muhtaçlıklarını gözeten, 21. yüzyıl hünerleriyle donatılmış nitelikli insan kaynağı muhtaçlığı bu alanda tepe yapıyor. Hasebiyle, yapay zekadan sağlanacak randıman, ülkelerin bu dönüşüme ne kadar süratli ayak uydurabildiklerine ve iş gücünün bu teknolojilere ne ölçüde ahenk sağlayabildiğine bağlı olacak.”
Bain & Company Ortağı Armando Guastella ise konuşmasında şunları kaydetti:
“Zamanımızın en dönüştürücü güçlerinden biri olan Üretken Yapay Zeka’yı araştırmak üzere TÜSİAD ile iş birliği yapmaktan memnunluk duyuyoruz. Bu iş birliği, Türkiye’deki önderlerin Üretken Yapay Zeka dönüşümünü daha düzgün anlayıp tesirli biçimde yönetmelerine dayanak olma konusundaki ortak kararlılığımızı ortaya koyuyor. Üretken Yapay Zeka (GenAI), işletmelerin paha yaratma ve yetenek yönetme biçimlerini yine şekillendiriyor. Global başkan şirketlerin yaklaşık %95’i üretken yapay zekadan şimdiden çıkar sağladıklarını bildirirken, toplamda ~0,5 milyar dolar yatırım ve şirketlerin yalnızca %27’sinin yetenek geliştirmeye yatırım yapmasıyla Türkiye şimdi sürecin erken evrelerinde bulunuyor. Fakat potansiyel son derece büyük. Dijital olarak etkileşimde bulunan bir nüfus ve canlı bir girişimcilik ekosistemine sahip olan Türkiye, bu alanda liderlik etmeye son derece uygun bir pozisyonda. Şayet iş dünyası cesurca hareket eder ve maksada yönelik olarak ölçeklenirse, işin geleceğini şekillendirme ve bölge genelinde yeniliği yönlendirme konusunda Türkiye ekosistemi gerçek bir fırsata sahip olacaktır.”
Açılış konuşmalarının akabinde TÜSİAD Dijital Stratejiler ve Yeni Teknolojiler Çalışma Grubu Başkanı Burak Aydın, “Dijital Dönüşüm ve Üretken Yapay Zeka Ekseninde Değerlendirmeler” başlıklı bir konuşma gerçekleştirdi.
Raporun bulguları ise Bain & Company Ortağı Armando Guastella ve Bain & Company Kıdemli Yöneticisi Ersin Seçkin tarafından sunuldu.
135’in üzerinde üst seviye yöneticiyle gerçekleştirilen anketler ve derinlemesine görüşmelerle desteklenen, global eğilimleri de pahalandıran raporda öne çıkan bulgular şu halde:
Üretken yapay zeka dönüşümünün muvaffakiyete ulaşması için sadece teknoloji yatırımlarının değil; kurum içi liderlik, tertip yapısı, yetenek idaresi ve çalışma biçimlerinin de eş vakitli olarak dönüştürülmesi gerekiyor. Dağınık ve birbirinden kopuk pilot projeler yerine, net bir vizyon çerçevesinde önceliklendirilmiş ve ölçeklenebilir adımlar atılması değerli görünüyor.
Buna nazaran şirketlerin üretken yapay zeka seyahatinde dört temel eksene odaklanması gerekiyor:
- Değer odaklı önceliklendirme ve yol haritası7
Üretken yapay zeka yatırımlarının tesirli olması için kurumlar, bedel yaratma potansiyeli en yüksek kullanım alanlarını net formda tanımlamalı. Bu alanlar, sadece teknik uygunluk değil, tıpkı vakitte iş sonuçlarına katkı üzerinden değerlendirilmeli.
- İş yapış biçimlerinin tekrar tasarımı
Üretken yapay zekanın gerçek potansiyeli, sırf mevcut süreçlere entegre edilmesiyle değil, iş yapış biçimlerinin bu teknolojiye nazaran tekrar tasarlanmasıyla ortaya çıkıyor. Şirketler, üretken yapay zeka dayanaklı yeni çalışma modellerini tanımlamalı; karar alma, üretkenlik ve hizmet sunumu üzere alanlarda bilgi odaklılık ve sürat kazandıran iş akışlarını benimsemeli.
- Roller ve sorumlulukların tekrar tanımlanması ve yetkinliklerin kurumsal kapasite ile uyumlandırılması
Üretken yapay zeka dönüşümünün başarısı, sırf teknik takımların değil, tertibin tamamının bu dönüşüme hazır hale getirilmesiyle mümkün. Kurumlar, çalışan rollerini yine tanımlayarak, yetkinlik haritalarını geleceğe uygun hale getirmeli ve işlev bazlı eğitim programları hayata geçirmeli.
- Geleceğe hazır tertip yapısının bugünden inşası
Üretken yapay zekanın ileriye dönük kurumsal tesirini sürdürülebilir kılmak için, şirketlerin yönetişim modellerini, tertip yapılarını ve yetenek stratejilerini bugünden geleceğe yönelik biçimde yapılandırması gerekiyor. Bu noktada “gelecekten geriye planlama” yaklaşımı öne çıkıyor: Şirketler, 2–3 yıl içerisinde yaratmak istedikleri tesir alanlarını netleştirmeli ve bu vizyona hizmet edecek adımları bugünden devreye almalı. Ölçeklenebilirlik, esneklik ve etik ahenk, bu dizaynın temel ögeleri ortasında yer almalı.
Rapor sunumunun akabinde ManpowerGroup Türkiye CEO’su Feyza Narlı’nın moderatörlüğünde gerçekleşen panel oturumunda; QNB Türkiye İnsan Kaynakları Genel Müdür Yardımcısı Cenk Akıncılar, Siemens Türkiye AR-GE Merkezi ve IT Yöneticisi Fazilet Alptekin, Alarko Holding Bilgi Teknolojileri ve Dijital Dönüşüm Grup Başkanı Serkan Demir ve Koç Holding CIO’su Hayriye Karadeniz konuşmacı olarak yer aldı. Panelde üretken yapay zeka çağında iş dünyasını bekleyen yetenek, liderlik ve kültürel dönüşümler ele alındı.
“Üretken Yapay Zekaya Hazır Olmak: Yetenek, Liderlik ve Kültürel Dönüşüme Dair Perspektifler” raporuna ulaşmak için: https://tusiad.org/tr/yayinlar/raporlar/item/11816-genai-ready-or-not-perspectives-on-talent-leadership-and-cultural-transformation
