Google’ın uzun müddettir sürdürdüğü etraf dostu gayeleri, yapay zekâ teknolojilerinin süratle yaygınlaşmasıyla birlikte önemli bir imtihandan geçiyor. Şirketin 2025 Sürdürülebilirlik Raporu’nda yer alan datalara nazaran, Google’ın karbon emisyonları son beş yılda dramatik biçimde arttı. Bilhassa data merkezlerinin ve AI projelerinin artan güç muhtaçlığı, emisyon düzeylerini denetim altında tutmayı giderek daha da zorlaştırıyor.
2024 yılı prestijiyle Google’ın amaç bazlı emisyonları %11 artış göstererek 11,5 milyon metrik ton düzeyine ulaştı. Bu da 2019 ile karşılaştırıldığında yüzde 51 oranında bir artışa denk geliyor. Şirket, bu artışın temel nedenlerinden birinin yapay zekâ altyapısının devasa güç tüketimi olduğunu vurgularken, bu alanın büyüme suratının emisyon iddialarını büyük ölçüde belirsizleştirdiğini belirtiyor.
Yapay Zekâ Google’ı Yeşil Amaçlarından Mi Saptırıyor?Karbon Emisyonları 15 Milyon Tonu Aştı
Google’ın yayımladığı datalara nazaran, şirketin direkt denetim ettiği operasyonlardan kaynaklanan karbon salımı dışında kalan dolaylı emisyonlar da epey yüksek. Satın alınan hizmetler, eser nakliyatı ve işçi besin tüketimi üzere kalemlerden oluşan dolaylı karbon salımı dâhil edildiğinde toplam ayak izi 15,2 milyon metrik tona ulaşıyor. Bu da yaklaşık 40 adet doğalgazla çalışan elektrik santralinin yıllık emisyon ölçüsüne muadil bir paha.
Raporda ayrıyeten, data merkezlerinden kaynaklanan karbon salımının 2023’e nazaran %12 azaldığına dikkat çekiliyor. Lakin bu düşüşe karşın, genel emisyon düzeyi hâlâ 2019’un hayli üzerinde seyrediyor. Yani güzelleşme umut verse de mevcut gelişmeler, Google’ın 2030 yılına kadar emisyonlarını yarı yarıya azaltma gayesine ulaşmasını zora sokuyor.
AI Yatırımları ve Güç Krizi
Yapay zekânın çevresel tesirleri Google’la hudutlu kalmıyor. Microsoft ve Meta üzere teknoloji devleri de emsal sıkıntılarla karşı karşıya. Yapay zekâ modellerinin eğitimi ve işletilmesi, büyük ölçekli bilgi merkezlerinde ağır güç tüketimine yol açıyor. Uzmanlar, bu sistemlerin yıllık güç tüketiminin 2025 sonuna kadar Bitcoin madenciliğini bile aşabileceğini öngörüyor.
Bazı teşebbüsler daha verimli modeller geliştirmeyi amaçlasa da, Meta’nın Louisiana’da doğalgazla işleyen dev bir data merkezi inşa etmesi, dalın hala fosil yakıtlara muhtaç olduğunu gösteriyor. Ayrıyeten, ABD’de alınan ve kömürle çalışan güç santrallerini destekleyen kimi kararlar da bu dönüşümü daha da karmaşık hale getiriyor.
Google Amaçlarına Ulaşmakta Zorlanıyor
Google, sürdürülebilirlik seyahatinde esneklik kavramını ön plana çıkarıyor. Şirket, global güç arzındaki dengesizlikler, yenilenebilir kaynaklara sonlu erişim ve süratle yükselen data talebinin çevresel maksatları direkt etkilediğini belirtiyor. İklim dostu tahliller geliştirilmeye çalışılsa da mevcut durum, emisyonların uzun vadede yükselmeye devam edebileceğine işaret ediyor.
Bu nedenle Google’ın ve öteki teknoloji devlerinin gelecekte hem yapay zekâ gelişimini sürdürüp hem de çevresel sürdürülebilirliği sağlayabilmesi için çok daha radikal, yenilikçi ve kapsamlı tahlillere yönelmesi gerekecek.
