İngiltere merkezli firmalarda yapılan bir araştırma, yapay zekâ yatırımlarının büyük oranda somut yarara dönüşmediğini ortaya koydu. Datalara nazaran, şirketlerin sırf yüzde 11’i yapay zeka projelerinin birçoklarında ölçülebilir kazanım sağladığını belirtti. Geri kalan büyük kısım ise ya hala deneme kademesinde ya da teknik, yapısal ve stratejik meselelerle karşı karşıya.
Büyük umutlar, küçük sonuçlar! Şirketler yapay zekada neyi kaçırıyor?
Qlik tarafından yapılan araştırma, bilhassa insan kaynakları ve finans departmanlarında yapay zekadan elde edilen yararın epeyce sonlu olduğunu gösterdi. İnsan kaynaklarının yüzde 37’si, finans departmanlarının ise yüzde 30’u yapay zekadan somut bir sonuç alamadığını tabir etti. Buna rağmen, BT ve siber güvenlik ünitelerinde çalışanların yüzde 81’i yapay zekanın iyileştirmeler sağladığını bildirdi.
Araştırma, şirketlerin büyük kısmının hala pilot basamağında olduğunu ve bu durumun yapay zekanın tesirini genişletmeyi engellediğini gösteriyor. İştirakçilerin yüzde 23’ü, şirket içindeki yapay zeka kullanım örneklerinin birçoklarının hala deneysel seviyede olduğunu belirtti. Şirketlerin yaklaşık yarısı ise yapay zekadan beklenen randıman ile elde edilen sonuçlar ortasında önemli bir fark olduğunu kabul etti.
Ölçüm formüllerinde de uyumsuzluk dikkat çekiyor. İştirakçilerin yüzde 51’i, yapay zeka performansını direkt iş sonuçlarına bağlı klasik KPI’larla değerlendirdiklerini söz etti. Bu da, teknolojinin yeni tabiatı ve potansiyel katkılarıyla uyumsuz kalan klasik performans ölçütlerinin hala kullanıldığını gösteriyor.
Aynı vakitte şirketlerin büyük kısmında kâfi teknik marifetlerin bulunmaması değerli bir sorun olarak öne çıkıyor. Araştırmaya katılan firmaların yüzde 49’u bu mevzuda açık bir eksiklik yaşadığını lisana getirdi. Bunun yanında yüzde 36’sı platformlar ortası uyumsuzluk, yüzde 37’si ise gerçek vakitli data entegrasyonunun eksikliğini büyük bir mahzur olarak tanımladı.
Araştırma, teknik altyapı ve bilgi stratejisindeki eksikliklerin şirketlerin yapay zekâdan randıman alamamasında direkt tesirli olduğunu gösterdi. Fakat dikkat alımlı formda, bu süreçte bütçe kısıtlarının belirleyici bir faktör olmaktan çıktığı belirtildi. Randıman eksikliğinin daha çok organizasyonel yapı ve bilgi mimarisi kaynaklı olduğu sonucuna varıldı.
Şirketlerin yüzde 89’u, yapay zekâ yatırımlarının geri dönüşünü hakikat değerlendirebilmek için birleşik bir data stratejisinin kritik olduğunu kabul etti. Bunun yanında yüzde 57’si gelişmiş data entegrasyonu ve tahlil araçlarının, yüzde 55’i yapay zeka modellerinin karar alma süreçlerine dair daha fazla şeffaflık sağlanmasının, yüzde 49’u departmanlar ortası iş birliğinin ve yüzde 46’sı da sonuç odaklı performans göstergelerinin tesirli sonuçlar için gerekli olduğunu tabir etti.
Araştırmada, mevcut durumun şirketler için bir “uyanma çağrısı” olduğuna dikkat çekildi. Başarılı sonuçlar için şirket içi entegrasyon, data altyapısı, gerçek ölçüm sistemleri ve iş birliğine dayalı stratejilerin mecburiliği vurgulandı. Gelişen teknolojiye karşın yapay zekanın potansiyelinden yararlanamayan firmalar, sistemsel değişiklik yapmadıkça yatırımlarını ölçülebilir sonuçlara dönüştüremiyor.
